Theo PA05, các đối tượng sử dụng ngụy trang hợp lý để dẫn dụ nạn nhân cài đặt ứng dụng mã độc, như: giả danh Công an khu vực yêu cầu đăng ký định danh mức 2 VneID; cập nhật thông tin bảo hiểm xã hội (BHXH) trên ứng dụng VssID để được hưởng quyền lợi bảo hiểm lao động ở mức cao; giả mạo nhân viên ngân hàng đề nghị tạo tài khoản ngân hàng mới, mở thẻ tín dụng để được hưởng hạn mức ưu đãi…

Đặc biệt, các đối tượng đã lợi dụng lỗ hổng trên một số trang mạng điện tử có đuôi .gov.vn hay .com.vn để cài backlink dowload ứng dụng (app) làm nạn nhân tưởng nhầm đây là ứng dụng của các trang mạng chính thống của cơ quan Nhà nước. Do vậy, nhiều người dân yên tâm, chủ quan tải và cài đặt trên điện thoại (smart phone) hoặc máy tính của cá nhân và công ty.

Theo PA05, khi đó, mã độc lây nhiễm trên thiết bị, các đối tượng sẽ giám sát hoạt động của thiết bị. Khi nạn nhân mở ứng dụng trong danh sách mục tiêu, nó sẽ hiển thị giao diện đăng nhập giả mạo chèn lên giao diện thật để đánh lừa người dùng tương tác đăng nhập. Khi thông tin đăng nhập của người dùng vào ứng dụng Internet Banking sẽ được mã độc gửi về cho đối tượng.

Với các dòng smartphone chạy hệ điều hành Android, mã độc có thể không cần người dùng cấp quyền truy cập danh bạ, camera, micro… vẫn có thể can thiệp vào hệ thống điện thoại.

Theo PA05, thời gian qua, tại TPHCM đã có nhiều nạn nhân bị dẫn dụ cài đặt ứng dụng chứa mã độc và bị âm thầm chiếm đoạt rất nhiều tiền trong tài khoản. Sau khi khống chế điện thoại nạn nhân, đối tượng còn tìm cách khai thác các thông tin trong danh bạ, thư viện ảnh, video clip riêng tư… để tìm cách khống chế, đe dọa hoặc tiếp tục dẫn dụ các nạn nhân khác là người quen trong danh bạ.

Cụ thể đầu tháng 12/2023, chị P. đến Công an Quận 1 trình báo về việc bị đối tượng giả danh Công an Phường 10, quận Phú Nhuận đề nghị lên phường để cập nhật số điện thoại chính chủ cho CCCD trên hệ thống VNeID. Sau đó, đối tượng hướng dẫn chị P. truy cập vào link gdla.gov.vn để tải app của Công an.

Vì tin tưởng đường link có đuôi .gov.vn là của cơ quan Nhà nước nên chị P. đã tải APP trên đường link này và bị đối tượng cài mã độc qua app. Sau đó, đối tượng tự động chuyển khoản chiếm đoạt số tiền gần 40 triệu đồng.

PA05 cho biết, không chỉ thu thập dữ liệu để đánh cắp tiền, mã độc này còn chặn các tin nhắn và cho phép tin tặc kiểm soát các tài khoản của nạn nhân (Facebook, Email, Zalo…). Mã độc này có thể chứa các tính năng không cho phép người dùng gõ cài đặt nó. Vì vậy, để có thể loại bỏ mã độc này nạn nhân sẽ phải khôi phục cài đặt gốc cho điện thoại.

PA05 khuyến cáo người dân tuyệt đối không cài các ứng dụng từ trang web, cổng thông tin bên ngoài, chỉ nên cài trên kho ứng dụng cửa hàng Play, Apple Store; bật chức năng Google Play Protect, điều này sẽ giúp quét và phát hiện các ứng dụng độc hại hiện có hoặc các ứng dụng mới đang có ý định cài đặt.

Bên cạnh đó, người dân cần thường xuyên nâng cấp hệ điều hành điện thoại và sử dụng phần mềm diệt virus có bản quyền; nên đặt hạn mức số tiền chuyển khoản trực tuyến để kịp thời hạn chế thiệt hại khi bị cài mã độc; nhanh chóng phong tỏa tài khoản cá nhân, công ty nếu nghi vấn và báo cho công an.