Tham dự Phiên toàn thể có các đồng chí: Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM; Lê Hồng Quan, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh An Giang;… cùng lãnh đạo nhiều bộ ngành, TPHCM và các tỉnh Vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Đẩy mạnh hợp tác kinh tế, thương mại và công nghệ
Phát biểu khai mạc phiên toàn thể Diễn đàn Mekong Connect 2024, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Hồ Văn Mừng khẳng định: Diễn đàn Mekong Connect là Diễn đàn kinh tế thường niên lớn nhất Vùng ĐBSCL, mang ý nghĩa hết sức tích cực vừa là hoạt động thường niên dành cho doanh nhân, doanh nông, nông dân, nhà quản lý, chuyên gia. Đồng thời, cũng là mục tiêu gắn kết, thúc đẩy mối quan hệ hợp tác toàn diện về kinh tế - xã hội giữa các tỉnh, thành khu vực Vùng ĐBSCL với TPHCM.
Diễn đàn Mekong Connect 2024 với chủ đề “Đẩy mạnh hợp tác kinh tế, thương mại và công nghệ vùng ĐBSCL - TPHCM và cả nước, hướng tới phát triển bền vững trong bối cảnh cạnh tranh mới” là cơ hội tốt để tỉnh An Giang giới thiệu đến các nhà đầu tư trong và ngoài nước về tiềm năng, lợi thế của tỉnh về nông nghiệp, du lịch và kinh tế biên mậu theo quy hoạch của tỉnh được duyệt; thúc đẩy liên kết vùng và sự ủng hộ của Trung ương để đầu tư phát triển kinh tế các khu kinh tế cửa khẩu của tỉnh.
Bên cạnh đó, diễn đàn cũng tăng cường sự kết nối, mở rộng quan hệ hợp tác giữa tỉnh An Giang với TPHCM và các tỉnh, thành phố Vùng ĐBSCL. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành liên kết chuỗi giá trị, nắm bắt xu hướng thị trường, định hướng cho nông sản, ứng dụng công nghệ để kết nối chuỗi giá trị, nâng cao giá trị gia tăng, đẩy mạnh thương mại hóa nông sản và tăng cường hội nhập thị trường.
Tăng cường liên kết vùng, nâng cao nguồn vốn đầu tư
Phát biểu tại phiên toàn thể, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) Huỳnh Thành Đạt ghi nhận và đánh giá cao việc tổ chức Diễn đàn với cách làm sáng tạo, có tính kế thừa, có mục tiêu rõ ràng để giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Các đại biểu tham quan gian hàng trưng bày bên lề diễn đàn Theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, Vùng ĐBSCL gồm 13 địa phương, trong đó có 6 địa phương thuộc nhóm 30 địa phương dẫn đầu cả nước về “Chỉ số Đổi mới sáng tạo địa phương (PII) do Bộ KH-CN công bố năm 2023”. Vùng ĐBSCL cũng được đánh giá là vùng đất giàu tiềm năng với những cánh đồng lúa rộng lớn, hệ sinh thái thủy sản phong phú và nguồn lao động dồi dào, là trụ cột quan trọng trong nền kinh tế nông nghiệp của Việt Nam.
“Tuy nhiên, ĐBSCL đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng về biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, sụt lún đất và áp lực cạnh tranh toàn cầu. Trong bối cảnh đó, sự liên kết chặt chẽ giữa Vùng ĐBSCL và TPHCM - là trung tâm kinh tế, thương mại và công nghệ hàng đầu của cả nước, chính là chìa khóa để vượt qua các thách thức, tối ưu hóa nguồn lực và gia tăng giá trị cho vùng” - đồng chí Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho rằng, để đạt được các mục tiêu, ý tưởng phát triển bền vững, các địa phương Vùng ĐBSCL cần đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động gắn với KH-CN và đổi mới sáng tạo với các định hướng: chủ động nghiên cứu, đề xuất, tham mưu các cơ chế, chính sách hỗ trợ, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo theo hướng thí điểm các cơ chế mới, cơ chế đặc thù để triển khai các hoạt động theo chiều sâu; tiếp tục triển khai các hoạt động xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại các địa phương trong Vùng, gắn với các lĩnh vực khai thác tốt thế mạnh của vùng; thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ phát triển bền vững đất nước trong tình hình mới…
“Để thúc đẩy kết nối, hợp tác phát triển Vùng ĐBSCL với TPHCM và cả nước, trước hết cần quan tâm đến đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, trong đó vấn đề nghiên cứu sử dụng các nguồn vật liệu thay thế nguồn tài nguyên vật liệu tự nhiên (cát, đá, sỏi, …) đang dần cạn kiệt như sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất, phân bón; tăng cường liên kết vùng, nâng cao nguồn vốn đầu tư, nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng cường huy động nguồn lực ngoài ngân sách đầu tư cho hoạt động KH-CN và đổi mới sáng tạo”- Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt lưu ý.
Phát huy vai trò nòng cốt, đầu tàu trong liên kết phát triển
Phát biểu kết luận, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM Dương Ngọc Hải nhấn mạnh tiềm năng hợp tác giữa TPHCM với Vùng ĐBSCL rất lớn, tuy nhiên kết quả đến nay đạt chưa được như mong muốn; hoạt động liên kết vùng chưa đi vào chiều sâu, hiệu quả chưa đạt như kỳ vọng do còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức về điều kiện tự nhiên, công nghệ, vốn đầu tư, chất lượng nuồn nhân lực, kết cấu hạ tầng, môi trường đầu tư - kinh doanh và cơ chế quản trị - hợp tác - liên kết vùng. Từ đó, việc khai thác các nguồn lực để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo đúng hướng quy hoạch còn nhiều khó khăn, chưa đạt hiệu quả.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM Dương Ngọc Hải phát biểu kết luận Theo đồng chí Dương Ngọc Hải, Diễn đàn Mekong Connect 2024 đã gắn kết được nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học, các doanh nghiệp và người dân, tạo điều kiện, động lực thuận lợi cho TPHCM và các tỉnh, thành Vùng ĐBSCL hình thành liên kết chuỗi giá trị, định hướng cho doanh nghiệp, nông dân nắm bắt xu hướng thị trường, ứng dụng công nghệ để kết nối chuỗi giá trị, nâng cao giá trị gia tăng, đẩy mạnh thương mại hóa nông sản và tăng cường hội nhập thị trường quốc tế. Qua đó, định hướng được những giải pháp lớn cho năm 2025, là năm tăng tốc, bứt phá, tháo gỡ khó khăn, vượt qua thách thức, phấn đấu đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu của kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025.
Để hoạt động liên kết vùng trong giai đoạn sắp tới được triển khai thực chất và hiệu quả cao trong bối cảnh mới, xu hướng phát triển mới của thế giới, đồng chí Dương Ngọc Hải cho biết, TPHCM với nhiều điều kiện thuận lợi so với các địa phương khác, sẽ tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, đầu tàu trong liên kết phát triển nhằm thực hiện các chiến lược đột phá về phát triển hạ tầng giao thông, hạ tầng số, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo động lực, không gian phát triển mới cho Vùng ĐBSCL và các khu vực, địa phương trong cả nước.
Ký kết hợp tác 5 lĩnh vực trọng tâm
Sau phiên khai mạc toàn thể, Diễn đàn Mekong Connect 2024 diễn ra tọa đàm với chủ đề “Nguồn vốn đầu tư cho liên kết bền vững” và tọa đàm “Nguồn nhân lực cho liên kết bền vững”. Đồng thời, tại diễn đàn cũng ra mắt Ban Chủ nhiệm Câu lạc bộ Doanh Nông Xanh 3 miền. Đây sẽ là nơi kết nối các doanh nhân trong lĩnh vực nông nghiệp tiêu biểu từ Bắc, Trung, Nam, nhằm thúc đẩy các sáng kiến kinh doanh bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp xanh, thân thiện với môi trường.
Trong khuôn khổ Diễn đàn Mekong Connect 2024, diễn ra Lễ ký kết hợp tác giữa các địa phương, doanh nghiệp và tổ chức gồm 5 lĩnh vực trọng tâm: Phát triển kinh tế biên mậu tỉnh An Giang và tỉnh Đồng Tháp; ứng dụng kinh tế tuần hoàn, phát huy sáng tạo cho hoạt động phát triển chuỗi giá trị dừa tỉnh Bến Tre; tư vấn, hướng dẫn nông dân trồng sầu riêng theo phương pháp nông nghiệp bền vững; chuyển đổi xanh và phát triển bền vững nhằm thực hiện cam kết Net Zero của chính phủ Việt Nam; nâng cao kỹ năng xúc tiến thương mại trong bối cảnh thị trường mới cho doanh nghiệp vừa và nhỏ và doanh nghiệp khởi nghiệp ở Vùng ĐBSCL.