Người lao động luôn mong muốn có mức lương tương xứng và điều kiện lao động tốt nhất(Thanhuytphcm.vn) - Một khảo sát về điều kiện làm việc ở đối tượng là lao động nhập cư vừa được ngành chức năng công bố cho thấy, yếu tố khiến người lao động chưa hài lòng nhất với công việc hiện tại là ít hoặc không tăng ca, yếu tố này chiếm đến 33,1% trong tổng số 1.200 lao động trong nước và 41 doanh nghiệp thuộc ngành may mặc, da giày và điện tử tham gia khảo sát. Bên cạnh đó, 19,4% cho rằng mức lương chưa tương xứng với công việc, 15,3% công ty không mang lại nhiều phúc lợi cho người lao động và 13,8% cho rằng không có cơ hội đàm phán các điều khoản hợp đồng. Ngoài ra, nhiều người lao động cũng không hài lòng với điều kiện an toàn sức khỏe tại nơi làm việc, đặc biệt là mức độ tiếng ồn, ít thời gian nghỉ ngơi, phải làm việc nhiều ca mà người lao động cho rằng có ảnh hưởng đến sức khỏe.
Khảo sát cũng cho kết quả rằng, phần lớn lực lượng lao động trong ngành may mặc, da giày và điện tử là lao động có kỹ năng thấp. Do đó, họ rất dễ bị thay thế bởi những người lao động có tay nghề thấp hơn hoặc máy móc, hoặc bị sa thải trong giai đoạn kinh tế suy thoái khi không có hoặc có ít đơn hàng như trường hợp của TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai trong thời kỳ Covid-19 và đầu năm 2022. Phát hiện này nêu bật tầm quan trọng của việc phát triển kỹ năng cho lao động kỹ năng thấp để họ có thể tham gia thị trường lao động tốt hơn, qua đó đảm bảo thu nhập ổn định.
Tuy nhiên, những người tham gia khảo sát cho biết họ phải đối mặt với thách thức về học phí đào tạo nghề cao tại các cơ sở đào tạo, chương trình đào tạo lỗi thời và không phù hợp với các kỹ năng mới mà doanh nghiệp yêu cầu. Thực tế, những người được phỏng vấn chia sẻ rằng nhiều người quen của họ đã đi học nghề nhưng lại bỏ giữa chừng vì chương trình dạy nghề không đáp ứng được nhu cầu của họ. Nhiều người lao động cũng cho biết họ không biết cách tìm kiếm chương trình đào tạo nghề rẻ hơn hoặc miễn phí. Mặt khác, khảo sát cho thấy chỉ có 42,8% lao động đã qua đào tạo nghề. Tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề trong ngành may mặc là 48,4%, điện tử là 45,5% và da giày là 32,1%.
Về giờ làm việc, những người trả lời khảo sát cho biết họ làm việc trung bình 8,83 giờ mỗi ngày và 26 ngày mỗi tháng, phù hợp với Luật Lao động Việt Nam 2019. Khi được hỏi về mong muốn tăng ca, 23,5% người lao động rất muốn tăng ca, 74,9% muốn tăng ca ở mức độ vừa phải và chỉ 1,6% hoàn toàn không muốn làm thêm giờ. Trong 3 ngành, ngành điện tử có số lượng lao động muốn tăng ca lớn nhất, chiếm 50,7%. Xu hướng muốn tăng ca cao, 98,4% người trả lời có thể là do điều kiện làm việc của người lao động hiện nay vẫn chưa bền vững sau đại dịch, người lao động chịu áp lực phải làm thêm giờ để trang trải chi phí sinh hoạt và giá cả hàng hóa tăng cao, nhất là đối với những người đã có gia đình và có con.
Từ khảo sát, khuyến nghị được đưa ra là tăng cường đối thoại tại nơi làm việc và cải thiện quan hệ lao động để hiểu rõ hơn mong đợi của người lao động về tiền lương và phúc lợi cũng như cải thiện điều kiện sống và làm việc. Đảm bảo tuyển dụng có đạo đức và sử dụng lao động có trách nhiệm đối với tất cả người lao động, bao gồm cả lao động di cư trong nước và lao động trên 40 tuổi để thúc đẩy kết quả phát triển của di cư lao động trong nước, bao gồm việc tuân thủ quy định mới về các loại hợp đồng hợp pháp với người lao động (bao gồm cả người lao động di cư trong nước). Cung cấp cơ sở hạ tầng phúc lợi tốt hơn cho người lao động, đặc biệt là lao động di cư trong nước, chẳng hạn như về tiền thuê nhà và nhà giữ trẻ, để đảm bảo điều kiện sống tốt hơn ở các khu đô thị và khu công nghiệp. Đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ tốt hơn cho người lao động về bữa ăn, phương tiện đi lại để thu hút và giữ chân lực lượng lao động di cư trong nước đang làm việc tại các khu công nghiệp đang phải đối mặt với chi phí cao. Tiến hành nghiên cứu nhu cầu đào tạo của người lao động để xác định các kỹ năng cứng và mềm cần thiết cung cấp các khóa đào tạo miễn phí cho người lao động - làm được như vậy sẽ thúc đẩy sự liên kết tốt hơn giữa các kỹ năng của lực lượng lao động với nhu cầu của thị trường.