Trình bày báo cáo quyết toán NSNN năm 2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, năm 2021 tổng số thu NSNN là 1.358.084 tỷ đồng; tổng số chi NSNN là 1.701.713 tỷ đồng; bội chi NSNN là 343.670 tỷ đồng, tương đương 4% GDP.

Trong đó bội chi ngân sách trung ương tương đương 3,7% GDP, bội chi ngân sách địa phương tương đương 0,3% GDP. Chi NSNN năm 2021 tập trung ưu tiên, nỗ lực cao nhất cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 và đảm bảo an sinh xã hội, ổn định đời sống nhân dân.

Các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã nghiêm túc thực hiện chi ngân sách bám sát dự toán được giao; rà soát, cắt giảm tối thiểu 50% kinh phí hội nghị, công tác trong và ngoài nước, tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên khác còn lại của năm 2021; thu hồi các khoản chi thường xuyên chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai để tập trung nguồn lực cho phòng, chống dịch Covid-19.

Tuy nhiên, trong thực hiện, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công còn thấp; việc tổ chức triển khai thực hiện một số chính sách đảm bảo an sinh xã hội còn chậm; số chuyển nguồn kinh phí sang năm sau còn lớn; việc quản lý sử dụng kinh phí NSNN ở một số bộ, ngành, địa phương còn sai phạm; việc chấp hành thời hạn báo cáo quyết toán chưa đảm bảo theo đúng quy định.

Trên cơ sở đó, Chính phủ trình Quốc hội quyết toán NSNN năm 2021 như sau: tổng số thu cân đối NSNN là 2.387.906 tỷ đồng. Tổng số chi cân đối NSNN là 2.484.439 tỷ đồng.

Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2021, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, năm 2022, Kiểm toán nhà nước đã kiến nghị tăng thu giảm chi NSNN gần 34.600 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác hơn 37.000 tỷ đồng; kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ, thay thế, ban hành mới 270 văn bản không phù hợp với quy định pháp luật hoặc chưa phù hợp với thực tiễn.

Kiểm toán nhà nước đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, các bộ, cơ quan trung ương, địa phương, đơn vị được kiểm toán thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán. Các bộ, cơ quan liên quan tổ chức kiểm điểm, chấn chỉnh trong việc đề xuất bổ sung dự toán chi thường xuyên nguồn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài còn sai sót, chưa đảm bảo tiêu chí “đủ điều kiện, hồ sơ chứng từ đưa vào quyết toán năm 2021” dẫn đến sau khi được Quốc hội thông qua dự toán bổ sung để quyết toán nhưng một số đơn vị không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo thẩm tra quyết toán NSNN năm 2021 cho biết, kỷ luật, kỷ cương trong lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN năm 2021 chưa nghiêm, công tác quyết toán NSNN chậm chưa được khắc phục. Tình trạng điều chỉnh thông tin, số liệu quyết toán sau thời gian chỉnh lý, tổng hợp quyết toán NSNN không phù hợp quy định Luật NSNN cũng chậm được khắc phục.

Ủy ban đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương rút kinh nghiệm và chấn chỉnh việc lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN năm 2021 không nghiêm, không đúng quy định; làm rõ trách nhiệm đối với các Bộ, ngành, địa phương chậm lập, gửi báo cáo quyết toán NSNN năm 2021, quyết toán các khoản thu, chi NSNN còn nhiều sai sót, hạch toán không đầy đủ… Chính phủ cần xác định lộ trình xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm.

Báo cáo thẩm tra cũng cho rằng, quyết toán thu NSNN tăng 233.327 tỷ đồng so với dự toán, tỷ lệ động viên thu NSNN năm 2021 đạt 18,7% GDP. Mặc dù bị ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid-19, quyết toán thu NSNN đạt kết quả đó, ngoài lý do lập dự toán thận trọng, các khoản thu về nhà đất, chứng khoán, dầu thô tăng cao… là sự nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp.

Để tăng cường kỷ luật, kỷ cương quản lý, sử dụng NSNN và tăng cường việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, Ủy ban Tài chính, Ngân sách đề nghị từ quyết toán NSNN niên độ năm 2022, Quốc hội không phê chuẩn quyết toán các khoản thu, chi NSNN trong niên độ đã phát hiện không đúng quy định; các khoản chi phải hủy nguồn, thu hồi về NSNN trong niên độ và các năm trước, nhưng chưa thực hiện thu hồi trong năm 2022 và các kết luận, kiến nghị Kiểm toán Nhà nước yêu cầu xử lý tài chính trong niên độ quyết toán NSNN (bao gồm cả các trường hợp HĐND các cấp đã phê chuẩn quyết toán)…