Tính riêng trong năm 2022, có 3 nhóm lừa đảo chính là giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác, với 16 hình thức lừa đảo thường xuyên diễn ra trên mạng xã hội, mạng viễn thông, điển hình như: Giả mạo thương hiệu của các cơ quan, tổ chức để gửi tin nhắn SMS lừa đảo cho nạn nhân; chiếm quyền sử dụng các tài khoản mạng xã hội, như: Zalo, Facebook, Tiktok… để gửi tin nhắn lừa đảo cho bạn bè, người thân nhằm chiếm quyền tài khoản, lấy cắp thông tin, chiếm đoạt tài sản, bôi nhọ danh dự, tống tiền; sử dụng số điện thoại trong nước, nước ngoài, giả danh cơ quan công an, nhà mạng viễn thông… để gọi điện thoại cho nạn nhân thông báo vi phạm pháp luật và yêu cầu chuyển khoản; sử dụng số điện thoại đầu số lạ gọi điện cho nạn nhân, khi bắt máy nạn nhân sẽ bị trừ tiền trong tài khoản mà không hề biết; lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua quảng bá bán hàng online; lợi dụng lòng tin và sự thương hại để lừa đảo qua các nền tảng Facebook, Zalo, Tinder, Telegram; lừa đảo cài cắm mã độc thông qua đường dẫn độc hại, phần mềm độc hại; thủ đoạn nâng cấp lên sim 4G hay 5G để lừa lấy số điện thoại của nạn nhân nhằm chiếm đoạt thông tin tài khoản và tài sản….

Các đối tượng tội phạm giả danh cơ quan Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án... gọi điện thông báo có liên quan đến các vụ án đang điều tra, mua bán ma túy, rửa tiền..., gửi lệnh bắt giữ hay tài liệu liên quan khác qua mạng xã hội để đe dọa, yêu cầu chuyển tiền đến các tài khoản chỉ định hoặc tài khoản mới mở rồi cung cấp thông tin tài khoản để kiểm tra hoặc tải các đường link, phần mềm giả mạo cơ quan, nhằm đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng để chiếm đoạt. Việc các cơ quan chức năng điều tra, xác minh, xử lý tội phạm đều được tiến hành trực tiếp, không thông qua mạng xã hội gửi thông báo, tin nhắn yêu cầu…

Để bảo vệ chính mình và những người xung quanh trước vấn nạn lừa đảo trên mạng xã hội, mạng viễn thông, người dân cần cảnh giác, khi phát hiện các hoạt động nêu trên trình báo ngay với cơ quan công an nơi gần nhất để được giải quyết. Khi các đối tượng dùng các thủ đoạn nêu trên để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì: Tuyệt đối không được tin và làm theo hướng dẫn của các đối tượng gọi điện thông báo trúng thưởng qua mạng, yêu cầu chuyển phí để nhận phần thưởng. Nếu nhận được cuộc gọi như vậy, người dân chủ động từ chối, kịp thời báo lại cho lực lượng Công an biết để có biện pháp phòng, chống. Tuyệt đối không được cung cấp số mã số thẻ và mã OTP cho các đối tượng gọi điện đến tự xưng là cán bộ ngân hàng. Khi gặp trường hợp này, người dân cần chủ động liên hệ với bộ phận chăm sóc khách hàng của ngân hàng để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.

Đối với các trường hợp thông qua điện thoại tự xưng là cán bộ Công an, Tòa án... yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng để phục vụ thanh tra, điều tra thì đây đều là các hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Khi gặp trường hợp này, người dân phải bình tĩnh, đến ngay cơ quan Công an nơi gần nhất để báo tin và đề nghị hỗ trợ xác minh hoặc chủ động từ chối chuyển tiền. Tuyệt đối không hoang mang lo sợ mà chuyển tiền.