Vẫn còn tình trạng rác thải bừa bãi

Báo cáo với đoàn giám sát, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM Nguyễn Thị Thanh Mỹ cho biết, trên địa bàn TPHCM, ngoài khối lượng chất thải rắn sinh hoạt có khả năng tái chế được thu gom và xử lý, trong năm 2023, trung bình mỗi ngày thu gom và xử lý khoảng 9.777 tấn chất thải rắn sinh hoạt tại các Khu liên hợp xử lý chất thải.

Theo đồng chí Nguyễn Thị Thanh Mỹ, tình hình vệ sinh môi trường của TPHCM có cải thiện nhưng vẫn còn các hạn chế cần khắc phục. Một số tuyến đường, công trình công cộng, công trường xây dựng… vẫn còn tình trạng thải, bỏ rác bừa bãi, mất vệ sinh; vẫn còn tình trạng tái phát sinh điểm ô nhiễm, chất thải rắn cồng kềnh chưa được thu gom triệt để... Công tác xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực môi trường, đặc biệt ở khu dân cư còn nhiều bất cập, chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật…

Tại buổi giám sát, đại diện Sở Y tế TP cho biết, trong thời gian tới, Sở tiếp tục chỉ đạo các cơ sở y tế tăng cường quản lý chất thải y tế theo quy định; Tiếp tục duy trì và đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người bệnh, thân nhân người bệnh, các đơn vị cung ứng dịch vụ về việc thay đổi thói quen sử dụng chất thải nhựa dùng một lần.

Bên cạnh đó, Sở truyền thông, giám sát việc thực hiện phân loại chất thải từ nơi phát sinh, đặc biệt là các loại chất thải có thể tái sử dụng, tái chế. Tăng cường công tác phối hợp giữa các đơn vị chức năng liên quan trong hướng dẫn, giám sát, kiểm tra việc thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn ở các cơ sở y tế.

Chia sẻ những khó khăn của doanh nghiệp gặp phải khi đầu tư nhà máy xử lý trên địa bàn TPHCM, Chánh Văn phòng Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (VWS) Lương Thị Thúy Hà cho biết, các xe vận chuyển rác được đầu tư không đồng bộ, nhiều xe vận chuyển đã quá cũ, vận chuyển quá tải trọng quy định làm rơi vãi và nước rỉ rác trên đường. VWS đã nhiều lần kiến nghị bằng văn bản với TP là phải rửa, quét đường hàng ngày trên các tuyến đường vận chuyển rác đưa về dự án, tránh tình trạng nước và rác rơi vãi trên đường gây mùi hôi.

Trong thời gian tới, Công ty VWS phối hợp các chuyên gia trong và ngoài nước thực hiện dự án “Chuyển đổi Công nghệ Đốt rác phát điện công suất 3.000 tấn/ngày tại Khu liên hợp Xử lý Chất thải Đa Phước” để từng bước chuyển đổi công nghệ theo yêu cầu của UBND TP. Trong thời gian hoàn tất quy trình thẩm định và phê duyệt dự án đốt phát điện, VWS tiếp tục duy trì thành tích tốt của doanh nghiệp trong công tác tiếp nhận và xử lý chất thải an toàn, đạt chất lượng như đã cam kết với TP.

Đồng chí Hà Phước Thắng kết luận tại buổi giám sát.

Giải quyết vấn đề rác không chỉ là trách nhiệm của ngành tài nguyên và môi trường

Tại buổi giám sát, đồng chí Nguyễn Thị Thanh Mỹ kiến nghị các bộ, ngành sớm xây dựng, công bố suất vốn đầu tư và mức chi phí xử lý chất thải rắn sinh hoạt cho công nghệ đốt rác phát điện thu hồi năng lượng làm cơ sở áp dụng, tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo quy định.

Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm ban hành Bộ định mức dự toán kinh tế kỹ thuật trong công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt, trong đó bổ sung đầy đủ các định mức phục vụ cho công tác quản lý như công tác quét, thu gom rác đường phố; công tác vớt rác trên kênh rạch, công tác vận chuyển nước rỉ rác.

UBND huyện Củ Chi kiến nghị UBND TP sớm bố trí vốn để triển khai thực hiện dự án "Trồng cây xanh cách ly và tạo quỹ đất dự trữ phát triển Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Tây Bắc" nhằm giảm thiều tình trạng ô nhiễm mùi từ hoạt động của các đơn vị trong Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Tây Bắc.

UBND Quận 8 kiến nghị Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp Sở Tư pháp nghiên cứu tham mưu UBND TP có quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi không ký hợp đồng, không chi trả dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo quy định, đảm bảo tính răn đe và đồng bộ.

Phát biểu tại buổi giám sát, Luật sư Trương Trọng Nghĩa, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TPHCM cho rằng, giải quyết vấn đề rác không chỉ là trách nhiệm của ngành Tài nguyên và môi trường và của các nhà đầu tư mà là vấn đề của toàn xã hội. Người tiêu dùng phải bớt xả rác, các siêu thị cũng đừng dùng nhiều túi ni lông cho người mua hàng... Nếu cả xã hội cùng ý thức thì vấn đề xử lý rác đỡ đi nhiều.

Trao đổi về vấn đề an ninh chất thải, đại biểu Trần Hoàng Ngân, Trợ lý Bí thư Thành ủy TPHCM cho rằng, nếu nhân viên thu gom rác đình công, bãi chôn rác ở TPHCM không còn chỗ chứa thì rất phức tạp. Đây là vấn đề an ninh, các cơ quan quản lý nhà nước phải hết sức quan tâm vấn đề này. Và trong khi chuyển đổi công nghệ đốt rác thì công tác chôn lấp cũng phải được quan tâm đúng mức.

Kết luận tại buổi giám sát, đồng chí Hà Phước Thắng cho biết, Đoàn giám sát ghi nhận những khó khăn, vướng mắc và những kiến nghị của các đơn vị. Đoàn sẽ tập hợp, báo cáo giám sát gửi về Ủy ban Thường vụ Quốc hội và kiến nghị với Chính phủ, các bộ, ngành có liên quan, đặc biệt là lãnh đạo TPHCM và các sở, ngành.

Đồng chí Hà Phước Thắng đề nghị các đơn vị tiếp tục thực hiện và tham mưu thực hiện những nhiệm vụ được phân công, nhất là Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; những cơ chế trong Nghị quyết 98, những Đề án trọng điểm của TP đã và đang triển khai liên quan đến bảo vệ môi trường, xử lý chất thải nói chung và xử lý chất thải rắn nói riêng. Đồng thời, các đơn vị kịp thời kiến nghị với TP để trao đổi với những đơn vị có liên quan giải quyết các vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện.