Nhiều chuyển biến và đạt được những kết quả quan trọng
Báo cáo tại hội nghị, Ủy viên Thường trực, Trưởng Ban Dân chủ - Pháp luật Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM Lê Nguyễn Hồng Quang cho biết, việc thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy, thời gian qua, hệ thống MTTQ Việt Nam TPHCM đã có nhiều chuyển biến, tiến bộ và đạt được nhiều kết quả quan trọng như xây dựng và ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp hoạt động giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp TP và từng địa phương, đặc biệt quan tâm xây dựng cơ chế, điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động giám sát, phản biện xã hội, góp ý. Qua giám sát, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện rõ nét hơn chức năng đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và Nhân dân. Đảng, Nhà nước, các cấp, ngành và Nhân dân đánh giá cao vai trò giám sát, góp ý xây dựng Đảng, chính quyền của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.
Cụ thể, Quận 8 thực hiện công trình Hộp thư “Ý Đảng lòng dân”; huyện Hóc Môn xây dựng mô hình “MTTQ Việt Nam và Nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên, công chức trên địa bàn dân cư”; Ủy ban MTTQ Việt Nam Quận 12 xây dựng báo cáo kết quả theo dõi việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát của các đơn vị được giám sát gửi Ban Thường vụ Quận ủy, UBND quận để có ý kiến chỉ đạo cụ thể; quận Bình Thạnh triển khai mô hình “Sổ nhật ký giám sát” cho 20 Ban Thanh tra nhân dân phường; huyện Củ Chi thực hiện mô hình hộp thư Online “Ý Đảng lòng dân” trên địa bàn xã…
Luật sư Nguyễn Văn Hậu phát biểu tại hội nghịĐồng thời, hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp của TP đã làm tốt vai trò chủ trì phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên khác hiệp thương thống nhất xây dựng kế hoạch giám sát hàng năm, khắc phục sự trùng lặp về nội dung, thời gian, đối tượng giám sát; đã phát huy vai trò của các Hội đồng tư vấn, Ban tư vấn, Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam, các chuyên gia, nhà khoa học trong các lĩnh vực để thực hiện giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, chính quyền. Bên cạnh đó, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tích cực phối hợp tổ chức các hội nghị đối thoại. Qua đó, đã góp phần tạo niềm tin của Nhân dân với Đảng và Nhà nước; người dân hiểu và chấp hành pháp luật tốt hơn…
Trong giai đoạn 2025-2030, đồng chí Lê Nguyễn Hồng Quang cho biết, hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp chủ động nghiên cứu, rà soát đề xuất các nội dung, giải pháp nhằm cụ thể hóa các chính sách, pháp luật về vị trí, vai trò, quyền, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; về cơ chế thực hiện dân chủ trực tiếp và đại diện của Nhân dân trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Đồng thời, nâng cao chất lượng tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri để kịp thời phản ánh đến các cấp ủy Đảng, Chính quyền và các cơ quan có liên quan; Nghiên cứu ứng dụng công nghệ số để mở rộng phương thức nắm bắt và tập hợp thông tin trực tiếp từ Nhân dân. Đồng thời, triển khai thực hiện Đề cương báo cáo và tiêu chí đánh giá sự hợp tác dành cho tổ chức, cá nhân là đối tượng giám sát trên địa bàn TP.
Bên cạnh đó, tiếp tục thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 13-CT/TU giai đoạn 2, MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội giám sát Ban Thường vụ cấp ủy, UBND cùng cấp; người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu UBND cùng cấp, đồng thời mở rộng giám sát cán bộ chủ chốt, cán bộ, đảng viên.
Ngoài ra, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp TP tạo kênh thông tin và tương tác nhiều chiều để các tầng lớp nhân dân TP có thêm thông tin, phản ánh, hiến kế; Tiếp tục tham gia việc phối hợp tổ chức hội nghị tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu UBND với Nhân dân trong việc góp ý việc lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, UBND tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, quản lý đô thị, môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, những vấn đề “nóng” của Nhân dân quan tâm.
Phát huy vai trò của người dân trong việc tham gia giám sát
Tại hội nghị, các đại biểu cho rằng, việc tổ chức, thành lập các đoàn giám sát chuyên đề với sự tham gia của các ban, ngành liên quan là rất quan trọng nhằm giúp cho việc nhìn nhận, phát hiện các vấn đề qua quá trình giám sát khách quan, thực chất và có tính chuyên môn sâu. Đồng thời, cần chủ động trong việc xây dựng kế hoạch giám sát, chú trọng đến công tác nắm bắt những thông tin phản ảnh của đoàn viên, người lao động và căn cứ vào tình hình thực tiễn của địa phương, đơn vị, để từ đó có cơ sở xác định đúng đối tượng, phạm vi cần giám sát. Bên cạnh đó, cần tăng cường phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa Ủy ban MTTQ và các đoàn thể trong việc đề xuất với cấp ủy đảng cùng cấp để có sự thống nhất chung từ TP đến cơ sở, tránh nội dung, đối tượng giám sát trùng lắp.
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Bình Chánh Lê Thị Hạnh Sơn phát biểu tại hội nghịPhó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Bình Chánh Lê Thị Hạnh Sơn cho rằng, cần phát huy vai trò của người dân trong việc tham gia giám sát cán bộ, công chức, đảng viên ngày càng hiệu quả, góp phần ngăn ngừa, đẩy lùi tình trạng tiêu cực, những vi phạm trong quá trình thực hiện chức trách nhiệm vụ của cán bộ, công chức, đảng viên. Đặc biệt, việc triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao vai trò của MTTQ Việt Nam và Nhân dân giám sát tổ chức đảng, đảng viên và hoạt động của chính quyền các cấp giai đoạn 2020 – 2030”, góp phần nâng cao trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu chính quyền trong thực hiện chức trách nhiệm vụ với tinh thần thật sự cầu thị, lắng nghe ý kiến, chịu sự giám sát của Nhân dân…
Luật sư Nguyễn Văn Hậu cho rằng, cần nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, động viên Nhân dân tích cực giám sát để phòng ngừa, phát hiện những hành vi tham nhũng, lãng phí, nhất là những lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng cần tập trung giám sát, trước hết quản lý đất đai, đầu tư xây dựng, quản lý tài sản nhà nước, đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư khi thu hồi đất, cấp phép xây dựng, kinh doanh, thu chi các loại phí, lệ phí, các khoản đóng góp của Nhân dân... Đặc biệt, cần xem xét nâng mức hỗ trợ hoạt động cho Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng có đủ cơ sở cũng như điều kiện để hoàn thành tốt vai trò cầu nối giữa chính quyền và nhân dân.
Bên cạnh đó, cần phối hợp chặt chẽ giữa MTTQ Việt Nam trên địa bàn TP và các đoàn thể với cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp trong việc cung cấp thông tin, đảm bảo để MTTQ và các đoàn thể thực hiện tốt chức năng giám sát theo đúng các quy định hướng dẫn. Đồng thời, tăng cường phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận, các cơ quan báo chí tổ chức giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, đại biểu HĐND và cán bộ viên chức nhà nước; các Ban của HĐND và các cấp ủy cơ sở Đảng phối hợp giám sát…
Một số ý kiến cho rằng, cần đẩy mạnh và nâng cao chất lượng tổ chức các hội nghị tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với Nhân dân, nhất là ở cấp phường và khu phố. Bên cạnh đó, nâng cao nhận thức cho người dân về quyền tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền ngày càng trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát và dân thụ hưởng”. Ngoài ra, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng trong thành viên hệ thống MTTQ, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân về chủ trương của Đảng, Nhà nước và MTTQ về Chỉ thị số 13 của Ban Thường vụ Thành ủy; về việc tổ chức Hội nghị nhân dân…