(do đồng chí Phan Minh Tánh phó Bí thư Thành ủy trình bày)

Những ưu điểm, thành tựu đạt được cũng như những khuyết điểm, tồn tại của Ðảng bộ trong nhiệm kỳ qua thể hiện trong báo cáo tình hình và nhiệm vụ của đồng chí Mai Chí Thọ, quyền Bí thư Thành ủy, đã trình bày có quan hệ chặt chẽ đến trách nhiệm của Ban Chấp hành Ðảng bộ.

Tuy nhiên, để làm rõ hơn trọng trách của mình trong suốt nhiệm kỳ, Ban Chấp hành nghiêm khắc tự kiểm điểm trước Ðại hội những vấn đề chủ yếu sau đây:

I. Sự lãnh đạo của Ban chấp hành trong việc tổ chức thực hiện các chỉ thị Nghị quyết của Trung ương và Nghị quyết Ðại hội lần thứ 3 của Ðảng bộ thành phố.

Trong nhiệm kỳ qua Ban chấp hành đã quan tâm nghiên cứu và vận dụng Nghị quyết Ðại hội V, Nghị quyết 01 của Bộ Chính trị, các nghị quyết tiếp theo của Ban Chấp hành Trung ương và Bộ Chính trị. Các Nghị quyết này đã được cụ thể hóa trong Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ Thành phố lần thứ III và các nghị quyết của Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy (khóa 3).

Những nghị quyết đó được thử thách qua thực tiễn đã chứng minh là đúng đắn, phản ánh rõ nét hoàn cảnh cụ thể của thành phố, phù hợp với sự chỉ đạo của Trung ương.

1. Về chỉ đạo kinh tế:

Trong tình hình sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp gặp nhiều khó khăn về năng lượng, nguyên liệu, vốn, giá cả và cơ chế quản lý, Thành ủy đã có những chính sách và biện pháp tháo gỡ như vận động tiết kiệm điện trong tiêu dùng và sản xuất; đẩy mạnh xuất nhập khẩu để nhập nguyên liệu, tận dụng phế liệu phế thải, nguyên liệu tồn kho, huy động vốn trong dân, huy động kiều hối, vay ngoại tệ, khai thác tiềm năng kinh tế, khoa học kỹ thuật của Việt kiều, góp phần xây dựng thành phố. Từ lâu Thành ủy đã xác định tiểu thủ công nghiệp là một trong những thế mạnh của thành phố và đã có nhiều chính sách cụ thể khuyến khích tiểu thủ công nghiệp phát triển. Thành ủy cũng đã sớm có những chủ trương đúng đắn thực hiện việc phân công phân cấp cho cơ sở, xác định phường xã là cấp kế hoạch và có ngân sách; xây dựng kế hoạch kinh tế - xã hội từ cơ sở; sớm thực hiện việc liên kết kinh tế giữa các cơ sở sản xuất, giữa nội thành và ngoại thànhm giữa thành phố và các tỉnh bạn; mạnh dạn sử dụng các hình thức kinh tế quá độ trong cải tạo công thương nghiệp, tư nhân nhằm huy động vốn, tay nghề, kinh nghiệm của quần chúng, phát triển sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm. Công tác cải tạo và phát triển nông nghiệp ngoại thành được chỉ đạo gắn chặt với việc xây dựng vùng nông thôn mới, hình thành vành đai thực phẩm, vành đai xanh, cây chất đốt và cây công nghiệp ngắn ngày v.v...

Những chủ trương đúng đắn nêu trên được hình thành từ hoạt động thực tiễn của các cơ sở sản xuất kinh doanh. Ban Chấp hành đã nhạy bén nắm bắt, xây dựng thành các nghị quyết của Ðảng bộ. Các nghị quyết của các Hội nghị Ban Chấp hành Ðảng bộ lần thứ 9, 10, 11, và các Nghị quyết của Ban Thường vụ Thành ủy về giải quyết đời sống, về xuất nhập khẩu, về phát triển thương nghiệp xã hội chủ nghĩa và quản lý thị trường, về công nghiệp và khoa học kỹ thuật phục vụ nông nghiệp, về cải tảo, xây dựng và phát triển toàn diện vùng nông thôn ngoại thành, chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 6, quyết định 34 gần đây của ủy ban Nhân dân thành phố v.v... là sự vận dụng sáng tạo, mạnh dạn vừa thể hiện xuyên suốt tư tưởng chỉ đạo của Trung ương kiên quyết xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, chuyển mạnh sang hạch toán kinh tế, kinh doanh xã hội chủ nghĩa, vừa phù hợp với yêu cầu và nguyện vọng của nhân dân thành phố.

Ðiểm cần nhấn mạnh là, trong lãnh đạo kinh tế Ban Chấp hành chưa quán triệt sâu sắc đường lối kinh tế và quy luật cách mạng xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ quá độ, nhất là trong chặtn đường đầu; chưa nhận thức đầy đủ và có phương án xây dựng quản lý một thành phố có vị trí trung tâm lớn; chưa giành thì giờ thích đáng bàn định những vấn đề có tính chất chiến lược, lâu dài để xây dựng cơ cấu kinh tế theo đúng tinh thần Nghị quyết 01 của Bộ Chính trị, nên đến nay Thành ủy chưa xây dựng được một nghị quyết về công nghiệp toàn diện, chưa xây dựng được một nghị quyết về khoa học - kỹ thuật để phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội, vùng ngoại thành cũng chưa thực sự trở thành vành đai thực phẩm và sự gắn bó giữa nội và ngoại thành, giữa công nghiệp và nông nghiệp chưa chặt chẽ.

Gần đây, kết luật một số vấn đề thuộc quan điểm kinh tế của Bộ Chính trị, Thành ủy càng thấm thía, do chưa nắm thật chắc một số vấn đề lý luận, quy luật kinh tế ở chặng đường đầu của thời kỳ quá độ nên thời gian qua việc xử lý những vấn đề cụ thể về kinh tế còn lúng túng.

Trong công tác cải tạo công thương nghiệp tư doanh tuy có đề ra được bước đi và các hình thức kinh tế quá độ phù hợp nhằm thực hiện phương châm: “cải tạo để sử dụng, sử dụng để cải tạo tốt hơn..., nhưng đây là một vấn đề mới, trong tổ chức thực hiện còn có nhiều sai sót. Việc kiểm tra chưa được thực hiện thường xuyên, chặt chẽ, chậm phát hiện những sai sót để uốn nắn; nhiều hiện tượng tiêu cực cả trong kinh doanh và sản xuất không được ngăn chặn kịp thời và khắc phục có hiệu quả, một số cán bộ, nhân viên tham gia công tác cải tạo bị hư hỏng.

Trong cải tạo nông nghiệp, tuy Thành ủy đã cố gắng chỉ đạo đưa đại bộ phận nông dân vào các hình thức làm ăn tập thể; nhưng khuyết điểm lớn là còn để cho bên dưới chạy theo số lượng, gò ép, thiếu bàn bạc dân chủ với nông dân, thiếu chăm lo điều kiện vật chất và có chính sách phù hợp để củng cố quan hệ sản xuất mới, thúc đẩy sản xuất phát triển.

Nói chung, trong công cuộc cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với các thành phần kinh tế tư nhân và cá thể, cả trong công thương nghiệp và nông nghiệp, Ban Chấp hành còn khuyết điểm nôn nóng, muốn cải tạo nhanh, đã dẫn đến tình trạng cải tạo nặng hình thức, chưa bảo đảm được yêu cầu; cải tạo phải làm cho sản xuất phát triển, đời sống phải được ổn định và từng bước được cải thiện.

Trong phân phối lưu thông: Ban Chấp hành, nhất là Ban Thường vụ Thành ủy đã dành khá nhiều thời gian để chỉ đạo giải quyết những vấn đề bức xúc đặt ra hàng ngày, có quan tâm củng cố và phát triển lực lượng thương nghiệp xã hội chủ nghĩa và đã đạt được một số kết quả nhất định phục vụ đời sống và sản xuất. Nhưng khuyết điểm lớn là do buông lơi cải tạo và chưa quản lý chặt chẽ thị trường nên kinh doanh cũng như trong sản xuất còn xảy ra nhiều lộn xộn, rối ren, không kiểm soát được. Tình trạng kinh doanh bừa bãi, chạy theo lợi nhuận là chủ yếu, tranh mua tranh bán, đẩy giá lên, chẳng những diễn ra trên lĩnh vực kinh tế, mà cả trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao cũng còn rất phổ biến và nghiêm trọng. Khuyết điểm đó trách nhiệm trước hết là của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Thành ủy và ủy ban Nhân dân Thành phố.

Trong xuất nhập khẩu: Thành ủy đã chỉ đạo khắc phục những khuyết điểm do Trung ương vạch ra; đã đề ra nghị quyết về xuất nhập khẩu. Nhưng khuyết điểm là chưa chỉ đạo thực hiện tốt nghị quyết này; chưa quan tâm đầu tư đúng mức để tạo ra nguồn hàng xuất khẩu chủ lực cả trong công nghiệp và nông ngư nghiệp ngoại thành; chưa quản lý chặt chẽ các hoạt động xuất nhập khẩu, nhất là không lãnh đạo được giá cả đối với các mặt hàng xuất nhập khẩu trên địa bàn thành phố.

Về quản lý kinh tế: Tuy Thành ủy đã sớm thực hiện việc phân công, phân cấp, quan tâm tháo gỡ những ràng buộc của cơ chế cũ, xây dựng một số mô hình làm ăn mới, góp phần tích cực với Trung ương trong vịc xây dựng những quyết định xóa bỏ cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp, chuyển sang cơ chế hạch toán kinh tế, kinh doanh xã hội chủ nghĩa; nhưng trong chỉ đạo, Thành ủy chưa kiên trì chỉ đạo điểm, thiếu sơ kết, tổng kết kịp thời và có chất lượng, chậm thể chế hóa để nhân rộng ra. Do đó kết quả cải tiến đổi mới cơ chế quản lý còn ở diện hẹp, chưa có tác động mạnh mẽ trong toàn bộ các hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Về đời sống: Ðây là mối quan tâm thường xuyên của Thành ủy và Ban Thường vụ Thành ủy. Ngay trong thời gian đầu của nhiệm kỳ III, Thành ủy đã đề ra Nghị quyết 02; Uỷ ban Nhân dân Thành phố đã ra chỉ thị 54 về xí nghiệp đời sống; trong từng thời gian Thành ủy và ủy ban cũng đã đề ra những chủ trương biện pháp cấp bách để giải quyết đời sống cho cán bộ, công nhân viên và những đối tượng quá khó khăn. Nhưng các biện pháp này còn chấp vá, chưa kiên quyết thực hiận việc điều tiết thu nhập quá chênh lệch trong các tầng lớp dân cư, chưa thực hiện việc phân phối lại hợp lý giữa các ngành sản xuất, kinh doanh và khu vực hành chính sự nghiệp.

Trong xây dựng cơ bản: Thành ủy đã quan tâm vận dụng phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm..., “trên dưới cùng lo... trong việc xây dựng các công trình phục vụ sản xuất đời sống vật chất và tinh thần. Những khuyết điểm là Thành ủy chưa chỉ đạo chặt chẽ việc đầu tư, xét duyệt kỹ các công trình xây dựng, còn để xảy ra tình trạng đầu tư tràn lan và kém hiệu quả như đã nêu trong báo cáo tình hình và nhiệm vụ.

Khoa học kỹ thuật là một mặt trận rất quan trọng đối với thành phố, Thành ủy đã quyết định giành 2% ngân sách thành phố và có một số chính sách khuyến khích hoạt động khoa học kỹ thuật, nhưng chưa tăng cường, củng cố bộ máy quản lý khoa học kỹ thuật, tương ứng với vai trò của nó; chưa quan tâm đúng mức cả khoa học kỹ thuật, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và khoa học quản lý; chưa chú ý chỉ đạo quy hoạch đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật để phục vụ cho sự nghiệp xây dựng trước mắt và lâu dài của thành phố; chưa có chính sách toàn diện để động viên tập hợp mọi lực lượng khoa học kỹ thuật, nhất là những nhà khoa học giỏi có những công trình có giá trị.

2. Chỉ đạo công tác an ninh quốc phòng:

Thành ủy và Ban Thường vụ Thành ủy có quan tâm lãnh đạo an ninh quốc phòng, đã ra nghị quyết 06 về quốc phòng địa phương và nghị quyết về an ninh cơ sở; tích cực chỉ đạo thực hiện nghị quyết 03, nghị quyết 24 của Bộ Chính trị về chống chiến tranh phá hoại nhiều mặt và đường lối quân sự của Ðảng ta trong tình hình mới. Tuy nhiên, Thành ủy chưa quan tâm đúng mức chỉ đạo công tác an ninh quốc phòng tương xứng với một thành phố là trọng điểm đánh phá của địch; chưa làm cho các ngành các cấp nhận thức sâu sắc sự gắn bó chặt chẽ giữa hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, để tăng cường cảnh giác, đánh bại mọi âm mưu thâm độc của kẻ thù. Ðiều hành những hoạt động trong lĩnh vực này, Thành ủy thường khoán cho các cơ quan chức năng nhưn công an, quân sự; có phần buông lơi lãnh đạo đối với các ngành luật pháp, kiểm sát và tòa án. Việc chăm lo đời sống tinh thần vật chất cho cán bộ và chiến sĩ lực lượng vũ trang còn nhiều thiếu sót.

3. Chỉ đạo công tác chính quyền:

Nhiệm kỳ qua, Thành ủy có mức quan tâm củng cố và tăng cường bộ máy chính quyền các cấp, nhấp là cấp cơ sở. Chính quyền quận huyện, phường xã có bước trưởng thành. Thành ủy có chú ý phát huy vai trò Hội đồng nhân dân các cấp, nhất là Hội đồng nhân dân cấp thành phố. Khuyết điểm của Thành ủy là chưa kiểm tra, đôn đốc cơ quan chính quyền kịp thời thể chế hóa chủ trương, nghị quyết của cấp ủy, chưa chỉ đạo chính quyền thực hiện đúng chức năng quản lý hành chính - kinh tế để nâng cao hiệu lực của bộ máy chính quyền. Thành ủy cũng chưa kiên quyết chỉ đạo cơ quan chính quyền các cấp khắc phục tình trạng bộ máy cồng kềnh, biên chế nặng nế, nhiều trung gian, nhiều biểu hiện quan liêu, cửa quyền, gây phiều hà cho dân; chưa chỉ đạo các cấp tổng kết và từng bước xây dựng cơ chế “Ðảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và dân làm chủ....

4. Chỉ đạo công tác vận động quần chúng:

Trong nhiệm kỳ qua, Thành ùy có quan tâm hơn công tác quần chúng, đã đề ra nghị quyết 11 về công tác vận động quần chúng; đã chỉ đạo phối hợp hoạt động giữa các đoàn thể, gắn công tác vận động quần chúng với các hoạt động kinh tế - xã hội, văn hóa quốc phòng. Nhưng khuyết điểm là chưa tập trung chỉ đạo xây dựng phong trào công nhân và hoạt động công đoàn xứng đáng là giai cấp lãnh đạo, ngang tầm với một trung tâm công nghiệp; chưa chăm sóc đúng mức Ðoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, nên chất lượng hoạt động của Ðoàn và chất lượng đoàn viên nhiều mặt còn yếu; chưa quan tâm tăng cường và chăm lo đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ đoàn thể. Việc củng cố nội bộ Thành đoàn làm chưa triệt để; để kéo dài tình trạng lủng củng giữa một số đồng chí trong ban Dân vận và ủy Ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố.

5. Chỉ đạo công tác xây dựng Ðảng:

Thành ủy coi trọng việc tổ chức cho cán bộ đảng viên quán triệt các nghị quyết của Trung ương, tạo sự nhất trí cao về quan điểm chính trị trong toàn đảng bộ; có chú ý hơn việc bồi dưỡng lý luận chính trị, kiến thức kinh tế quản lý kinh tế cho cán bộ; có quan tâm xây dựng tổ chức cơ sở Ðảng, nhất là ở phường, xã và quận huyện; đã đề ra nghị quyết số 08 về công tác cán bộ và quyết định 24 về phân công phân cấp quản lý cán bộ; có chú ý công tác phát triển Ðảng, nhất là phát triển Ðảng trong công nhân trực tiếp sản xuất. Tuy nhiên, khuyết điểm lớn là Ban Chấp hành chưa đầu tư thời gian để bàn sâu những vấn đề cơ bản về công tác tư tưởng, công tác tổ chức và cán bộ, công tác kiểm tra, chống tiêu cực trong Ðảng và ngoài xã hội. Tình hình tiêu cực torng nội bộ khá nghiêm trọng, nhưng giải quyết không kiên quyết. Nhiều cán bộ, đảng viên kém phẩm chết, thiếu năng lực chưa được xử lý nghiêm minh và thay thế kịp thời. Giải quyết chậm tình trạng mất đoàn kết kéo dài ở một số cấp ủy Ðảng. Ðặc biệt chưa quan tâm chỉ đạo triển khai nghị quyết 08, nên đến nay chưa xây dựng được quy hoạch cán bộ. Quan điểm công tác cán bộ của Thành ủy chưa được đổi mới, nhất là chưa quan tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo và quản lý xuất thân từ giai cấp công nhân. Nhiều đồng chí cấp ủy viên chưa quan tâm công tác xây dựng Ðảng, thậm chí có đồng chí rất ít tham gia sinh hoạt Ðảng.

II. Về phong cách lãnh đạo:

Thành ủy và Ban Thường vụ Thành ủy có cố gắng thực hiện cách làm việc theo quy chế, chương trình, kế hoạch; có chú ý kiến cấp dưới và các bộ phận tham mưu; giải quyết tương đối kịp thời và đúng đắn những vấn đề cấp bách đặt ra trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo; tạo được mối quan hệ tốt giữa trên và dưới, giữa Thành ủy và Uỷ ban Nhân dân thành phố.

Suốt nhiệm kỳ không xảy ra hiện tượng thiếu dân chủ có tính chất độc đoán, hoặc có ý kiến quan trọng đối lập nhau mà không được giải quyết để sinh ra những mâu thuẫn nội bộ... Nhưng trong sinh hoạt của Thành ủy và Ban Thường vụ Thành ủy, do chưa thực hiện đúng quy trình tổ chức hội nghị, nhơ: thông tin không đầy đủ, hội nghị chưa được chuẩn bị chu đáo, tài liệu dự thảo chưa gởi trước hoặc đã gởi nhưng không đủ thời gian để nghiên cứu, chủ trì hội nghị chưa thật chú ý nêu lên những ý kiến khác nhau cần thảo luận để đi đến biểu quyết, làm cho quyết định thêm phong phú, chính xác và được nhất trí cao. Do đó một số cuộc hội nghị kéo dài, tốn nhiều thời gian, nhưng lại chưa phát huy đầy đủ trí tuệ của các đồng chí Thành ủy viên hoặc ủy viên Ban Thường vụ.

Ban Thường vụ Thành ủy chưa chỉ đạo chặc chẽ, chưa phát huy đầy đủ và tạo điều kiện tốt cho các Ban Ðảng làm việc đúng chức năng của mình. Sinh hoạt giữa Ban Thường vụ với các Bang Ðảng chưa có nền nếp.

Việc hình thành Phân ban Nông thôn và cách làm việc theo khối đã bước đầu phát huy được trí tuệ của các đồng chí Thành ủy viên trong khối, động viên khai thác được sự đóng góp của các ngành chức năng vào sự lãnh đạo chung của Thành ủy. Nhưng hoạt động của các khối cũng chưa đều. Một số khối còn lúng túng trong cách làm việc. Mặt khác, có khối còn lúng túng trong cách làm việc. Mặt khác, có khối rất cần nhưng chưa được chỉ đạo chặt như khối quận. Ban Thường vụ Thành ủy cũng chưa có sơ kết rút kinh nghiệm để xây dựng quy chế làm việc theo khối. Một số mối quan hệ và lề lối làm việc giữa khối với các Ban Ðảng, giữa khối với chính quyền chưa được quy định rõ ràng, nên có sự chống chéo và dẫm đạp lên nhau. Sinh hoạt thường kỳ của Thành ủy và của Ban Thường vụ Thành ủy chưa được bảo đảm đều đặn, đúng tính chất của từng cuộc họp. Một số chế độ được quy định trong quy chế làm việc của Thành ủy chưa được thực hiện tốt: như chế độ hội họp, chế độ ra các quyết định, chế độ kiểm tra việc thực hiện các quyết định, chê độ đi cơ sở, chế độ tiếp xúc với quần chúng, chế độ tự phê bình và phê bình hàng năm v.v...

Nói chung những việc nêu trên đều có thực hiện, nhưng chưa thành nền nếp, chưa theo đúng các quy trình cần thiết để bảo đảm hiệu quả và chất lượng cao.

Về phong cách làm việc sâu sát quần chúng, sâu sát cơ sở. Thành ủy còn có những khuyết điểm như hội họp nhiều, quyết định nhiều, nhưng kiểm tra việc thực hiện lại chưa được tiến hành đồng bộ và tương xứng. Có một số chủ trương, chính sách trong quá trình hình thành có quan tâm đến yêu cầu và khả năng quần chúng nhưng khi chỉ đạo tổ chức thực hiện lại thường mắc bệnh mệnh lệnh, quan liêu, không tuân thủ phương pháp bàn bạc vận động quần chúng.

Việc tổ chức đi cơ sở, làm việc tạo cơ sở đối với các đồng chí trong Ban Thường vụ có được bố trí hàng tuần nhưng chưa thực hiện đều đặn, chưa rút kinh nghiệm đi cơ sở thế nào cho có chất lượng. Tập thể Ban Thường vụ chưa có lần nào làm việc với cơ sở, nhất là các cơ sở trọng điểm của Thành phố.

III. Về phẩm chất

Từ lâu nay, Thành ủy không thực hiện một chế độ gì dành riêng cho mình có tính chất đặc quyền, đặc lợi không chủ trương phân phối trong nội bộ những gì ngoài chế độ đã quy định. Nhưng Thành ủy có thiếu sót là không sâu sát để phát hiện và chỉ đạo kịp thời việc ngăn chặn những hiện tượng tiêu cực diễn ra trong một số cơ quan, đơn vị, địa phương như khen thưởng quá mức, phân phối một số mặt hàng chưa công bằng, hợp lý,...

Sau khi phát hiện thiếu sót trong việc phân phối xe gắn máy, ti vi,... Thành ủy chủ trương: người nào trong diện chính sách và có nhu cầu thật cần thiết thì: nếu được phân phố thứ gì, phải trả theo giá đảm bảo kinh doanh; nếu Nhà nước bị lỗ thì phải trả thêm tiền đúng giá đảm bảo kinh doanh. Người nào mua nhiều hàng hóa ngoài nhu cầu sử dụng của cá nhân sẽ bị thu hồi lại hoặc phải trả theo đúng giá kinh doanh. Người nào mua đi bán lại để hưởng chênh lệnh giá thì bị xử lý kỷ luật.

Nhiều quận huyện và một số ban, ngành cấp thành đã thực hiện chủ trương này. Nhưng cũng mới là bước đầu, còn phải tiếp tục thực hiện một cách kiên quyết hơn. Riêng có Thành ủy, một số cấp ủy viên có dự luận về quà cáp, bao che, Thành ủy đã tổ chức xác minh nhưng không thấy có vấn đề sai sót gì lớn, còn hầu hết các đồng chí trong Thành ủy không vi phạm gì về phẩm chất đạo đức như chỉ thị số 79 của Ban Bí thư gợi ý.

IV. Tổng hợp những ưu khuyết điểm chính của Ban chấp hành và nguyên nhân.

Ưu điểm:

1. Thành ủy luôn giữ vững tinh thần cách mạng tiến công, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước Trung ương, trước Ðảng bộ và nhân dân thành phố; năng động, sáng tạo, chủ động trong việc vận dụng đường lối, chủ trương của Ðảng và Nhà nước sát hợp với thực tiễn thành phố, với cuộc sống của nhân dân lao động, được đông đảo quần chúng đồng tình, ủng hộ; đã cùng với toàn Ðảng bộ lãnh đạo nhân dân thành phố phấn đấu đạt được những thành tích đáng kể trên các lĩnh vực hoạt động.

Thành ủy có thái độ nghiêm chỉnh chấp hành sự lãnh đạo và chỉ đạo của Trung ương, tích cực khắc phục những khuyết điểm và các mặt yếu kém; đồng thời kiên trì bảo vệ những suy nghĩ đúng và cách làm ăn có hiệu quả.

2. Thành ủy ngày càng nhận thức sâu sắc hơn về quan điểm quần chúng và đã có những suy nghĩ đúng đắn trong việc đề ra các chủ trương, chính sách cụ thể, phù hợp với đường lối, quan điểm của Ðảng và nguyện vọng chính đáng của quần chúng. Trong tình hình kinh tế và đời sống còn nhiều khó khăn, Thành ủy đã tìm mọi cách giải quyết đời sống những người lao động. Tuy còn một số lệch lạc, trong tổ chức thực hiện nhưng khẩu hiệu “Nhà nước và nhân dân cùng làm... đã được các tầng lớp nhân dân thành phố tích cực hưởng ứng thực hiện như: xây dựng nhà tình nghĩa, tổ chức đời sống trên địa bàn dân cư, lập quỹ cứu tế, động viên phong trào cứu trợ đồng bào ở một số tỉnh bị lũ lụt. Thành ủy luôn giáo dục cho cán bộ đảng viên nhận rõ: càng khó khăn, càng phải dựa vào dân, phát huy sức mạnh tổng hợp của nhân dân dấy lên các phong trào hành động cách mạng. Trong những năm gần đây, Thành ủy đã chỉ đạo các ngành, các cấp tổ chức việc tiếp dân, lập Phòng nghiên cứu dư luận xã hội để trực tiếp lắng nghe ý kiến của dân và giải quyết những yêu cầu của dân một cách nhanh chóng. Với khẩu hiệu “Ðảng tin Dân, Dân tin Ðảng..., Thành ủy đã chỉ đạo hệ thống thông tin đại chúng tổ chức cho đông đảo quần chúng tham gia góp ý kiến xây dựng Ðảng, xây dựng các chủ trương, chính sách của Nhà nước, đấu tranh phê bình các hiện tượng tiêu cực trong nội bộ Ðảng, cơ quan Nhà nước và ngoài xã hội.

3. Trong phong các lãnh đạo, Thành ủy có quan tâm đến cơ sở, nhận thức được vai trò quyết định của cơ sở trong việc triển khai thực hiện các chủ trương chính sách của Ðảng và Nhà nước. Thành ủy đã xây dựng, tổng kết và bổ sung cơ chế quản lý cấp phường, xây dựng cơ chế quản lý cấp xã phường, xây dựng cơ chế quản lý cấp xã và xí nghiệp. Thành ủy đã kiên trì chỉ đạo việc phân công, phân cấp, nhằm khơi động sức sáng tạo của cơ sở và quần chúng trong sản xuất, phân phối lưu thông và cả trong các hoạt động văn hóa, xã hội, giữ gìn trật tự, trị an.

Chế độ làm việc theo quy chế và phương thức chỉ đạo theo khối đã giúp Thành ủy có mức giữ được nguyên tắc cơ bản trong sinh hoạt Ban chấp hành và Ban Thường vụ Thành ủy, cũng như mối quan hệ tốt giữa Thành ủy và ủy ban Nhân dân thành phố.

4. Thành ủy đã giữ được sự đoàn kết nhất trí, trên cơ sở bảo đảm các nguyên tắc của Ðảng, và chấp hành nghiêm cỉnh các nghị quyết của Trung ương và Thành ủy. Ðây vừa là truyền thống của Ðảng bộ, vừa là ưu điểm nổi bật của Ban chấp hành Ðảng bộ trong nhiệm kỳ qua.

Khuyết điểm:

5. Khuyết điềm lớn nhất của Thành ủy là khâu tổ chức thực hiện còn nhiều mặt yếu kém. Một số nghị quyết của Trung ương chưa được Thành ủy tổ chức nghiên cứu quán triệt sâu rỗng trong toàn Ðảng bộ, như Nghị quyết về cải cách giáo dục, về công tác đối với 2 nước bạn Lào và Campuchia, về tôn giáo, thanh niên và công tác tư tưởng v.v... Chưa kiên quyết triển khai thực hiện có hiệu quả từng khâu công tác có trọng tâm, trọng điểm, sơ kết tổng kết.

6. Trong lãnh đạo, chỉ đạo, bên cạnh việc phát huy tính năng động, chủ động, sáng tạo, Thành ủy chưa chú ý đúng mức đến mặt phức tạp, tiêu cực để có những biện pháp ngăn chặn, đề phòng chủ động và kịp thời. Có lúc buông lơi việc chỉ đạo quản lý sản xuất, kinh doanh, quản lý thị trường, giá cả, làm cho thị trường đã rối ren càng lộn xộn hơn.

Trong tình hình thành phố có nhiều mặt phức tạp, Thành ủy chưa đặt công tác quản lý xã hội, quản lý văn hóa ngang tầm với quản lý kinh tế. Chưa chú trọng đúng mức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, khoa học kỹ thuật của thành phố.

7. Thành ủy chưa nhận thức sâu sắc và lường hết nguy cơ của một Ðảng cầm quyền là chủ nghĩa quan liêu nên chưa có chủ trương và biện pháp giáo dục, ngăn chặn, để cho tình trạng quan liêu cửa quyền diễn ra có mức nghiêm trọng trong quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế, quản lý xã hội, trong phong cách lãnh đạo và quan hệ với dân... Khuyết điểm này không những xảy ra trong cán bộ, đảng viên, các cấp, các ngành mà bản thân Thành ủy cũng mắc phải.

8. Trong công tác xây dựng Ðảng, xây dựng lực lượng chính trị, tuy có chú ý củng cố và tăng cường cơ sở, có nghị quyết về công tác quần chúng, công tác cán bộ..., nhưng sự quan tâm đó chưa đáp ứng yêu cầu xây dựng một Ðảng bộ có lập trường giai cấp công nhân kiên định, gắn bó mật thiết với quần chúng, chưa ngang tầm với trách nhiệm trung tâm nhiều mặt của khu vực. Tình trạng một số cơ sở yếu kém, chậm được khắc phục, nhiều ngành và khu vực trọng điểm chưa được tăng cường và củng cố, tình trạng mất đoàn kết kéo dài ở một số cấp ủy và ngành... trách nhiệ, trước hết thuộc về sự lãnh đạo và chỉ đạo của Thành ủy.

9. Kỷ cương của Ðảng trên một số mặt còn buông lỏng. Sinh hoạt Ðảng còn tùy tiện chưa thực hiện đúng quy chế, chất lượng chưa tốt. Chế độ tự phê bình và phê bình chưa thành nền nếp. Nguyên tắc tập trung dân chủ và chế độ làm việc tập thể chưa được chấp hành nghiêm túc. Bản thân Thành ủy trên mức độ nhất định cũng còn phạm phải những khuyết điểm này. Thành ủy, trước hết là Ban Thường vụ, chưa thường xuyên theo dõi, có biện pháp ngăn chặn những sai lầm, khuyết điểm mới phát sinh ở một số cán bộ, nên đã để cho một số trường hợp lún sâu vào những sai phạm nghiêm trọng. Thành ủy chưa kiên quyết xử lý thật nghiêm minh một số trường hợp cán bộ phạm khuyết điểm nhất là những cán bộ phụ trách.

Nguyên nhân của những khuyết điểm:

10. Cách mạng xã hội chủ nghĩa, nhất là chặng đầu của thời kỳ quá độ là sự nghiệp vô cùng khó khăn, hơn nữa nó lại được tiến hành trong một thành phố trước đây là trung tâm đầu não của chế độ cũ, hơn 11 năm cải tạo và xây dựng đã đạt được những thành tựu lớn, có nhiều thuận lợi nhưng cũng còn nhiều mặt rất phức tạp. Tình hình đó đòi hỏi Ban Chấp hành Ðảng bộ thành phố phải có sự hiểu biết nhiều mặt, tầm nhìn xa và sâu sắc, tư duy đúng đắn và đổi mới. Nhưng những năm qua Thành ủy chưa quan tâm đúng mức việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ nhận thức lý luận, nhất là chiều sâu của những quan điểm, tư duy đúng đắn, sự hiểu biết quy luật và các khoa học quản lý, nhất là quản lý kinh tế và xã hội cho bản thân mình và đội ngũ cốt cán của Ðảng bộ.

11. Trong tình hình có nhiều khó khăn, phức tạp, Thành ủy cùng với Ðảng bộ và nhân dân thành phố đã phát huy tính năng động, chủ động, sáng tạo, thúc đẩy các hoạt động của thành phố phát triển theo hướng đi lên, góp phần đáng kể vào việc tháo gỡ những ràng buộc của cơ chế quản lý cũ, từng bước xây dựng cơ chế quản lý mới. Nhưng có lúc quá nhấn mạnh những ưu điểm này, tạo ra tâm lý chủ quan, thỏa mãn trong Ðảng bộ về những việc đã làm được, chưa chú ý đúng mức những mặt tiêu cực, chưa lường hết những tác hại do nó gây ra. Ðối với một số cán bộ, đảng viên làm ăn tốt, có thành tích, đề cao là đúng nhưng không quan tâm đề phòng tính kiêu căng tự mãn... nên có những điển hìanh tốt không bền vững.

12. Thành ủy đã có mức nhận thức, là sau khi có chủ trương và những giải pháp đúng, thì cán bộ đóng vai trò quyết định trong việc triển khai tổ chức thực hiện. Nhưng một nguyên nhân quan trọng của những sai lầm, khuyết điểm nêu ra trong bản báo cáo tình hình nhiệm vụ cũng như trong bản báo cáo kiểm điểm này là Thành ủy chưa mạnh dạn đổi mới công tác cán bộ, còn nể nang tình cảm và hữu khuynh trong việc xem xét, đánh giá và xử lý cán bộ; chưa kiên quyết loại trừ những cán bộ, đảng viên kém phẩm chất và thay thế kịp thời những cán bộ năng lực quá kém.

13. Ban Chấp hành chưa thật tiêu biểu cho việc giữ vững kỷ cương và chấp hành nghiêm túc những nguyên tắc sinh hoạt Ðảng, còn tình trạng nể nang, chưa thật sự đề cao nguyên tắc tập trung dân chủ phát huy cao độ trí tuệ của tập thể. Là một trong những nguyên nhân làm hạn chế việc phát huy sức mạnh lãnh đạo tập thể của Ban Chấp hành.

Những ưu khuyết điểm chủ yếu của BCH Ðảng bộ khóa III được kiểm điểm trên đây, là những bài học kinh nghiệm cụ thể và sinh động cho việc chỉ đạo lãnh đạo của BCH Ðảng bộ khóa IV.

Mong rằng BCH mới sẽ tiếp tục phát huy tốt hơn nữa những ưu điểm, những truyền thống tốt đẹp của Ðảng bộ và nhân dân thành phố, đồng thời có kế hoạch sửa chữa, khắc phục nhanh chóng những thiếu sót mà BCH khóm III đã mắc phải.

Ban Chấp hành Ðảng bộ thành phố khóa III.