Thay mặt Ban cán sự Đảng Chính phủ, tôi nhiệt liệt chào mừng Đại hội lần thứ VII Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh, một sự kiện quan trọng trong sinh hoạt chính trị của thành phố, được nhiều người trong cả nước quan tâm theo dõi.
Thông qua quá trình nghiên cứu, thảo luận, tu chỉnh, các báo cáo trình bày tại Đại hội đã tập hợp được trí tuệ của Đảng bộ và nhân dân để đánh giá xác đáng tình hình trong nhiệm kỳ vừa qua và định hướng cho sự phát triển mạnh mẽ hơn của Thành phố khi bước vào thế kỷ mới.
Đồng chí Tổng bí thư Lê Khả Phiêu đã thay mặt Bộ Chính trị Trung ương Đảng phát biểu ý kiến chỉ đạo đối với Đại hội. Để đáp lại sự quan tâm của toàn Đảng, của Trung ương đối với Đảng bộ và nhân dân thành phố, các đồng chí hãy thấu suốt ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư không chỉ khi thảo luận, ra nghị quyết mà cả trong quá trình đưa nghị quyết của Đại hội Đảng bộ vào cuộc sống.
Là một người con của Thành phố, được sự nuôi dưỡng, dìu dắt của Đảng bộ và nhân dân thành phố mà trưởng thành trong quá trình tham gia kháng chiến và trong nhiều năm sát cánh cùng cơ quan lãnh đạo, các ngành, các cấp, các đoàn thể ở thành phố khắc phục hậu quả do chiến tranh để lại, cùng nhau trăn trở tìm tòi cách làm ăn mới để vượt qua khó khăn; là một Đại biểu Quốc hội được cử tri thành phố bầu và đang được giao trách nhiệm chỉ đạo, điều hành công việc của Chính phủ, xuất phát từ tình cảm thân thiết đối với Thành phố, tôi xin đóng góp với Đại hội một số ý kiến.
Năm năm qua, trong hoàn cảnh đầy thử thách, Thành phố đã cùng với cả nuớc đứng vững trước cơn lốc khủng hoảng tài chính-tiền tệ khu vực, tiếp tục tăng trưởng kinh tế, phát triển văn hoá, xã hội, cải thiện đời sống nhân dân, mở rộng quan hệ quốc tế, giữ vững sự ổn định chính trị, tăng được thế và lực, tạo thêm điều kiện đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Bước vào thế kỷ mới, tình hình trong nước và bối cảnh quốc tế có nhiều thuận lợi, thờì cơ lớn đan xen với nhiều khó khăn, thách thức lớn. Trong xu thế toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế, đất nước ta nhập cuộc đua tranh kinh tế ngày càng gay gắt khi trình độ phát triển kinh tế và công nghệ của mình còn thua kém nhiều nước xung quanh. Chúng ta phải phát huy cao độ tinh thần cách mạng tiến công, tiếp tục đẩy mạnh công cuộc đổỉ mới nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn Đảng, toàn dân, đưa đất nước tiến nhanh và vững chắc trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Không làm được như vậy, sự tụt hậu xa hơn về trình độ phát triển so với các nước xung quanh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến niềm tin của nhân dân, sự ổn định chính trị xã hội và an ninh quốc gia.
Là một trung tâm kinh tế ,văn hoá và khoa học lớn của cả nước, một địa bàn quan trọng và nhạy cảm về chính trị-xã hội, Thành phố Hồ Chí Minh có khả năng vừa tạo ra năng lực nội sinh to lớn, vừa thu hút nguồn lực và tụ hội nhân tài từ nhiều nơi, đồng thờí có sức lan toả không chỉ trong vùng mà còn tác động đến cả nước. Với dân cư chiếm 6,6% dân số cả nước, hiện nay Thành phố đóng góp 19,3% tổng sản phẩm trong nước, 29,4% giá trị sản xuất công nghiệp, 25% giá trị gia tăng các ngành dịch vụ, 42% kim ngạch xuất khẩu, 3 l ,6% tổng thu ngân sách quốc gia. Thành phố đứng đầu cả nước về mức GDP bình quân đầu người, gấp 3 lần mức bình quân chung, tạo khả năng vượt trội về sức mua và tích luỹ đầu tư.
Thành phố có vị trí địa lý hết sức thuận lợi cho giao lưu trong nước và khu vực, có hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế-kỹ thuật và văn hoá-xã hội ở trình độ cao so với cả nước; có lợi thế nồi trội về tiềm năng con người giàu tính năng động, sáng tạo, với đội ngũ lao động lành nghề đông đảo, lực lượng chất xám cả về khoa học tự nhiên, công nghệ và xã hội nhân văn chiếm 37% tổng số cán bộ khoa học của cả nước, tầng lớp doanh nhân nhạy bén với thị trường, có mối liên hệ và điều kiện thuận lợi cho phép chủ động hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới, thu hút mạnh đầu tư bên ngoài, đặc biệt là trí tuệ và nguồn vốn của người Việt ở ngoài nước.
Với vị trí trung tâm về nhiều mặt cũng như những lợi thế của mình, thành phố Hồ Chí Minh phải tiến nhanh và bền vững, đi hàng đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, góp phần quan trọng cùng đất nước chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu, thu hẹp khoảng cách về trình độ phát triển so với các nước, nâng cao vị thế trong hội nhập kinh tế quốc tế. Thành phố phải có những bước đi sáng tạo phấn đấu tiến kịp các thành phố lớn trong khu vực. Đó là trách nhiệm và vinh dự mà dân tộc ta, Đảng ta, Nhà nước ta kỳ vọng ở thành phố Hồ Chí Minh trong thời diểm lịch sử này.
Đảng bộ và nhân dân thành phố Hồ Chí Minh phải làm gì và làm như thế nào để xứng đáng với sự tin cậy ấy. Đó là câu hỏi đặt ra cho mỗi chúng ta khi thảo luận và thông qua Nghị quyết của Đại hội.
Tôi xin nêu một số vấn đề nhằm gợi mở sự suy nghĩ trong việc định hướng và tìm giải pháp đẩy mạnh công cuộc đổi mới và phát triển thành phố, chủ yếu là về kinh tế-xã hội.
1- Phát triển kinh tế nhanh và bền vững trên cơ sở nâng cao chất lượng, hiệu quả gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Cả nước ta đã vượt qua thời kỳ rnà nền kinh tế có thể phát triển bằng sự tăng trưởng về lượng là chủ yếu, khi sản xuất và đời sống thiếu đủ thứ, cần đủ thứ. Ngày nay, mọi sản phẩm hàng hoá và dịch vụ đều phải có sức cạnh tranh cả về chất lượng và giá cả thì mới có thể tiêu thụ được trên thị trường trong nước và ngoài nước; từ đó, mới bảo đảm được hiệu quả và điều kiện thiết yếu cho bước phát triển tiếp theo. Từng doanh nghiệp, từng ngành, từng địa phương và cả nền kinh tế phải phấn đấu quyết liệt theo yêu cầu đó để chủ động hội nhập kinh tế quốc tế thành công.
Hơn đâu hết, thành phố Hồ Chí Minh cần và có điều kiện đi hàng đầu về chất lượng và hiệu quả phát triển gắn với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế.
Trong công nghiệp, Thành phố đã xác định những nhóm sản phẩm chủ yếu đang chiếm tỷ trọng lớn trong giá trị sản lượng công nghiệp, thu hút nhiều lao động (chế biến lương thực, thực phẩm; sản phẩm hoá chất, cao su, plastic; dệt, may, da; sản phẩm cơ khí và kim loại). Điều quan trọng trong thời kỳ tới là những nhóm sản phẩm này ở thành phố phải có bước tiến vượt trội về trình độ chế biến sâu với công nghệ cao để có sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và thế giới, tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu. Không coi nhẹ nhóm hàng thủ công mỹ nghệ, nhất là hàng xuất khẩu đang có; tiềm năng phát triển ở cả nội, ngoại thành. Thúc đẩy ngành xây dựng tăng trưởng nhanh hơn công nghiệp.
Bên cạnh các ngành công nghiệp có tính truyền thống, cần tập trung sức đột phá một lĩnh vực mới là phát triển công nghiệp công nghệ thông tin, công nghệ phần mềm thành một ngành kinh tế mũi nhọn đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. So với mức bình quân trong cả nước, Thành phố có mức trang bị điện thoại gấp 3 ,5 lần, trang bị máy tính gấp 8 lần, tỷ lệ người sử dụng intemet gấp 7 lần; những yếu tố đó cùng với truyền thống năng động, sáng tạo vốn có của con người Thành phố, nhất là tầng lớp trẻ, vừa tạo khả năng vừa đặt trách nhiệm cho Thành phố phải đi tiên phong trong việc thực hiện chỉ thị của Bộ Chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, nghị quyết của Chính phủ về phát triển công nghệ phần mềm, khai thác triệt để các mạng thông tin quốc gia và quốc tế (intemet). Đó là một giải pháp chiến lược cho phép tăng nhanh năng lực tiếp thu, phát triển và ứng dụng tri thức mới để tạo ra sản phẩm có sức cạnh tranh cao, góp phần nâng cao năng lực và trình độ quản lý nhà nước, quản lý kinh doanh, hiện đại hoá và xã hội hoá nhanh giáo dục và đào tạo, mở rộng dân chủ, công khai trong đời sống xã hội; nhờ đó thu hẹp nhanh khoảng cách về trình độ phát triển so với các nước xung quanh, tránh được thua thiệt trong hội nhập kinh tế quốc tế. Qúa trình đó thúc đẩy và đòi hỏi phải đổi mới phong cách sống và làm việc của mọi người, trước hết là những nhà lãnh đạo và quản lý, những nhà kinh doanh, nhà nghiên cứu. Chính phủ hết sức hỗ trợ thành phố xây dựng trung tâm công nghiệp công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ phần mềm, thực hiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên gia, kỹ thuật viên, đồng thời có chính sách tạo thuận lợi và giảm chi phí cho việc kết nối mạng thông tin quốc gia, quốc tế.
Các ngành dịch vụ của Thành phố phục vụ nhu cầu sản xuất và đời sống không chỉ cho thành phố mà cho cả vùng và có phần cho cả nước. Đây là lĩnh vực đang chiếm tỷ trọng lớn nhất trong nền kinh tế (trên 50%), nhiều ngành dịch vụ không đòi hỏi suất đầu tư cao, có nhiều loại hình hoạt động thích hợp với doanh nghiệp nhỏ và vừa, có tiềm năng phát triển nhanh. Mặt khác, quan hệ liên kết, hợp tác kinh tế của Thành phố với các tỉnh trong địa bàn trọng điểm và cả khu vực phía Nam cũng như với Cam-pu-chia và một số nước, chủ yếu là thông qua vai trò trung tâm của Thành phố trên một số lĩnh vực dịch vụ. Tôi rất tán thành sự xác định cơ cấu kinh tế chủ yếu của Thành phố là thương mại-dịch vụ-công nghiệp song thấy rằng các lĩnh vực dịch vụ chưa được quan tâm đầy đủ và còn nhiều tiềm nă.ng chưa được khai thác.
Thành phố phải phát huy với hiệu quả cao hơn vai trò của một trung tâm thương mại kể cả xuất, nhập khẩu với sự kết hợp những ưu thế vượt trội trong lưu thông hàng hoá bán buôn và bán lẻ nhờ vị trí của một đầu mối giao thông đường bộ, đường sắt., đường sông, đường biển, đường hàng không, một trung tâm thông tin, liên lạc, một địa bàn du lịch có sức hấp dẫn, kết nối với nhiều địa điểm du lịch khác. Cuộc cạnh tranh trên mặt trận lưu thông hàng hoá sẽ tiếp tục diễn ra quyết liệt trên thị trường Thành phố. Là nơi khởi xướng phong trào khuyến khích và tôn vinh hàng Việt Nam chất lượng cao, Thành phố cần kết hợp sự ủng hộ hàng trong nước với việc tổ chức tốt hoạt động xúc tiến thương mại, ngăn chặn cho được hàng lậu, hàng giả để đẩy mạnh sản xuất và tiêu thụ hàng Việt Nam.
Thị trường tài chính, bảo hiểm, chứng khoán, bất động sản phải có bước phát triển mới, đáp ứng được nhu cầu chu chuyển vốn trong vùng và cả nước, thu hút nguồn vốn nước ngoài. Các dịch vụ có hàm lượng trí tuệ cao như dịch vụ khoa học công nghệ, các dịch vụ tư vấn đầu tư, thương mại, pháp lý..., các dịch vụ giáo dục, y tế nhất là đào tạo bậc cao và y tế chuyên sâu, các hoạt động văn hoá, nghệ thuật, thể thao phải thực hiện tốt vai trò hàng đầu trong khu vực. Những dịch vụ phục vụ đời sống của dân cư và khách vãng lai cũng có điều kiện phát triển và nâng cao chất lượng, tạo nhiều vỉệc làm.
Nông nghiệp và nông thôn ngoại thành tuy chiếm tỷ trọng không lớn trong GDP, nhưng là một vành đai xanh vừa đáp ứng nhu cầu của thành phố về sản phẩm tươi sống, (không chỉ thực phẩm mà cả hoa, cây cảnh), về nguyên liệu cho công nghiệp thực phẩm, vừa bảo vệ môi trường sinh thái, đồng thời là địa bàn phát triển các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp và các khu công nghiệp. Trên cơ sở bố trí hợp lý đất nông nghiệp và đất chuyên dùng, đất bảo tồn sinh thái, sản xuất nông nghiệp của Thành phố phải chuyển dịch cơ cấu nhằm đạt mức cao về giá trị gia tăng trên một đơn vị diện tích. Ngoại thành phải dựa vào thế mạnh của Thành phố để đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp và nông thôn, đi nhanh vào công nghệ cao từ việc áp dụng giống mới, những kỹ thuật tiên tiến trong nuôi, trồng, thu hoạch, bảo quản, đến công nghệ chế biến, tạo ra sản phẩm đáp ứng đưọc nhu cầu đa dạng và đòi hỏi cao về chất lượng của nhân dân Thành phố và xuất khẩu. Nhân dân ngoại thành đã từng chịu đựng hy sinh, mất mát to lớn trong chiến tranh rất xứng đáng được sự hỗ trợ ưu ái của cả Thành phố để phát triển sản xuất và xây dựng cuộc sống mới , thu hẹp khoảng cách về thu nhập cũng như về mức sống vật chất và văn hoá so với mức bình quân ở nội thị.
Quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn liền với sự thay đổi vể chất trong cơ cấu lao động theo hướng tăng nhanh tỷ trọng lao động dịch vụ và công nghiệp, nhất là những ngành công nghệ cao, chế biến sâu. Điều đó đòi hỏi phải tạo được chuyển biến căn bản trong công tác giáo dục-đào tạo theo hướng nâng cao chất lượng thông qua việc đổi mới chương trình và phương pháp dạy, học; hợp lý hóa cơ cấu đào tạo theo ngành nghề và trình độ, phát triển mạnh các trường trung học chuyên nghiệp và dạy nghề phù hợp với nhu cầu trong vùng và đẩy mạnh xuất khẩu lao động; áp dụng ngày càng rộng rãi phương thức học tập qua mạng thông tin điện tử đưa thành phố Hổ Chí Minh đi hàng đầu trong sự hình thành một xã hội học tập suốt đời. Cùng với sự kết hợp có hiệu quả các trường đại học, các viện nghiên cứu khoa học, công nghệ và các cơ sở sản xuất, kinh doanh, các cơ quan quản lý, Thành phố phải tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho người đã được đào tạo có việc làm, tiềm năng của đội ngũ trí thức sẵn có được phát huy mạnh mẽ, tăng thêm sức hút nhân tài trong nước và quốc tế.
Với sự phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng nêu trên, Thành phố sẽ phát huy cao hơn vai trò trung tâm lớn về thương mại, dịch vụ, công nghiệp, khoa học, văn hoá đối với cả nước và tăng cường được vai trò hạt nhân của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Chính phủ ủng hộ việc hình thành cơ chế phối hợp giữa Thành phố và các tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm trong quy hoạch phát triển, bảo đảm tính thống nhất trong việc xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế và xã hội, nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư, phát huy tối đa lợi thế của vùng.
Nhiều đồng chí băn khoăn về nguổn vốn đầu tư eo hẹp, hạn chế nhịp độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Tôi nghĩ rằng Thành phố còn nhiều tiềm năng lớn trong tầm tay có thể khai thác.
Về nguồn vốn nhà nước, ngoài phần thu ngân sách dành cho đầu tư phát triển, Thành phố còn có quỹ đất, quỹ nhà (kể cả kho, trụ sở , nhà ở) do nhà nước quản lý và tài sản của doanh nghiệp nhà nước chưa được khai thác, sử dụng tốt thậm chí có chỗ bị bỏ quên. Tình trạng lãng phí, mất mát vốn và tài sản của nhà nước đang diễn ra rất nghiêm trọng; hiệu quả đầu tư, chất lượng công trình còn thấp. Một giải pháp hữu hiệu để tăng nguồn vốn đầu tư là phát triển sâu rộng phong trào thí đua cần kiệm gắn với quy chế ràng buộc trách nhiệm thực hành tiết kiệm, đặc biệt là trong khu vực nhà nước.
Quan trọng hơn nữa là phát huy nguồn lực vật chất và trí tuệ của các doanh nghiệp và nhân dân. Đối với doanh nghiệp nhà nước những kết quả đạt được trong việc sắp xếp lại, cổ phần hoá, đổi mới quản lý cho thấy rõ hướng đi và khả năng đẩy mạnh hơn nữa tiến trình đổi mới và nâng cao hiệu quả, tăng tích luỹ đầu tư, bảo đảm vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước. Nơi còn nhiều tiềm năng cả về nguồn vốn và sức lao động, tạo thêm nhíều việc làm trong xã hội là khu vực kinh tế dân doanh mà chúng ta có thể và cần phải khuyến khích phát triển mạnh trong những lĩnh vực pháp luật không cấm, kể cả một số lĩnh vực dịch vụ công cộng như y tế, giáo dục, vệ sinh môi trường, giao thông đô thị và dịch vụ trong cơ quan nhà nước. Kết quả bước đầu trong việc thực hiện Luật doanh nghiệp cho thấy, nếu những vướng mắc, trở lực về thể chế được kiên quyết tháo gỡ, đi đôi với những chính sách, biện phảp thiết thực hỗ trợ cho sự phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời khai thông, phát triển thị trường vốn thì chắc chắn sẽ tạo được một bước phát triển vượt bậc của khu vực kinh tế dân doanh. Thêm vào đó, lợi thế của thành phố về thu hút đầu tư trực tiếp của nước ngoài, thu hút chất xám và khả năng đầu tư kinh doanh của người Việt ở nước ngoài còn nhiều tiềm năng có thể phát huy nếu chúng ta mau chóng cải thiện được môi trường đầu tư.
Tôí nghĩ rằng với ý chí đoàn kết phấn đấu cao cùng với những giải pháp mạnh mẽ, Thành phố có thể phát huy tốt hơn những tiềm năng và lợi thế của mình để tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Chúng ta biết rằng cứ l % tăng trưởng GDP và một số chỉ tiêu chính của thành phố Hồ Chí Minh sẽ làm cho cả nước tăng được 0,2% GDP, 0,3% giá trị sản xuất công nghiệp, 0,4% kim ngạch xuất khẩu, 0,3% nguồn thu ngân sách. Với tinh thần cùng cả nước, vì cả nước, Đảng bộ chính quyền và nhân dân thành phố Hồ Chí Minh cần và có thể bứt phá về nhịp độ tăng trưởng kinh tế trong 5 năm tới, phấn đấu vượt mức tăng GDP bình quân 11% .
2- Nâng tầm quản lý đô thị theo hướng văn minh, hiện đại
Với diện tích hơn 2000 km2 và dân số trên 5 triệu người, trong đó hơn 4 triệu người ở nội thành, chưa kể hàng chục vạn người qua lại và cư trú tạm thời, công tác quản lý đô thị của Thành phố đang trong quá trình phát triển đặt ra nhiều vấn đề rất phức tạp mà chúng ta còn bất cập về tầm nhìn và kiến thức, về thể chế, chính sách và còn nhiều yếu kém về bộ máy quản lý đô thị.
Năm năm qua, đi đôi với việc chăm lo phát triển kinh tế, Thành phố đã đạt được những thành tựu rất đáng trân trọng trong việc xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, chỉnh trang một buớc bộ mặt đô thị , phát triển một số khu đô thị và khu dân cư mới, tạo lập một số công viên văn hoá, đi đầu trong việc phát triển thị trường địa ốc, sáng tạo nhiều mô hình mới trong việc xã hội hoá các hoạt động y tế, giáo dục, văn hoá như các bệnh viện dân lập, hội bảo trợ bệnh nhân nghèo, trường dân lập và bán công từ mẫu giáo đến đại học. Hoạt động văn hoá, thể thao phát triển cả chiều rộng và tầm cao; các hoạt dộng xoá đói, giảm nghèo, xoá nhà ổ chuột, các phong trào đền ơn đáp nghĩa, nhà tình nghĩa, nhà tình thương, là những điểm sáng của Thành phố trong việc vun đắp nếp sống văn hoá, thực hiện công bằng, tiến bộ xã hội.
Tuy nhiên, phải thẳng thắn thừa nhận rằng công tác quản lý đô thị còn xa mới đáp ứng được yêu cầu cơ bản của một đô thị văn minh, hiện đại.
Về công tác quy hoạch, một căn cứ quan trọng hàng đầu để quản lý đô thị, tuy đã có quy hoạch tổng mặt bằng được duyệt, song phải không ngừng tổng kết thực tiễn để điều chỉnh cho phù hợp với quy luật và điều kiện thực tế, đáp ứng được những nhu cầu mới của sự phát triển, tính tới mức tăng dân số hàng năm trên 10 vạn người. Trên cơ sở đó, nâng cao chất lượng và hiệu quả các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo kip nhu cầu của cuộc sống đô thị cả trong phạm vi cá nhân và trong sinh hoạt cộng đồng. Quy hoạch và đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng phải đi liền với hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý hoạt động kiến trúc và xây dựng, quản lý nhà đất, quản lý đường, hè phố và những địa điểm công cộng. Đó là những vấn đề rất cơ bản bảo đám cho công tác quản lý đô thị, đặc biệt là về kiến trúc và xây dựng, đi vào quy củ theo pháp luật, nhưng chúng ta hiểu và làm còn kém.
Nhiệm vụ quản lý Thành phố về trật tự, trị an, về bảo vệ môi trường, vệ sinh công cộng, vể xây dựng nếp sống văn hoá và quan hệ xã hội lành mạnh cũng có nhiều vấn đề bức xúc cần giải quyết; nổi lên hiện nay là tình trạng giao thông tắc nghẽn và xẩy ra nhiều tai nạn, vấn đề cấp nước, thoát nước chưa được giải quyết tốt môi trường bị ô nhiễm nặng hơn, trường, lớp còn thiếu, bệnh viện quá tải các khu nhà ổ chuột trong nộỉ thị chưa giải quyết xong, lại mọc thêm những khu mới ở vùng ven, nạn cướp giật và tội phạm cùng vớì tệ nạn ma tuý, mại dâm, lây nhiễm HIV tiếp diễn nghiêm trọng.
Việc giải quyết những vấn đề bức xúc đó đòi hỏi phải phối hợp đồng bộ các biện pháp, huy động mọi lực lượng, tạo thành sức mạnh tổng hợp có sự chỉ huy,điều hành chặt chẽ. Ví dụ: Để khắc phục tình trạng kẹt xe trên đường, không những phải cải thiện mạng lưới đường xá, có biện pháp giải toả những nơi thường tắc nghẽn, giãn cách giờ cao điểm lưu thông trên đường của cán bộ, công nhân viên, học sinh, phát triển phương tiện giao thông công cộng thuận tiện, giảm dần phương tiện cá nhân, mà còn phải vừa giáo dục vừa xử phạt nghiêm minh những vi phạm để nâng cao ý thức của mọi người dân trong việc chấp hành luật lệ giao thông, coi đây là một yêu cầu sơ đẳng của nếp sống văn hoá đô thị. Để tạo được chuyển biến mạnh mẽ trong việc phòng chống các tệ nạn ma tuý, mại dâm, bên cạnh các biện pháp xử phạt theo pháp luật, phải chú trọng hơn nữa công tác tuyên truyền giáo dục, phát triển sâu rộng hơn nữa phong trào xây dựng gia đình văn hoá, khu dân cư văn hoá đồng thời tạo ra nhiều việc làm, đặc biệt là quan tâm giải quyết việc làm cho những đối tượng cai nghiện, những người hoàn lương.
Công tác quản lý đô thị không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan hành chính, mà còn phải là một nhiệm vụ trung tâm trong công tác lãnh đạo của Đảng, một nội dung quan trọng trong hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể quần chúng, nhất là ở phường, xã. Hơn ai hết, các đảng viên, đoàn viên thanh niên, hội viên các đoàn thể chính trị - xã hội phải là những người gương mẫu đi đầu, lôi cuốn mọi người sống có văn hoá, tuân thủ pháp luật, tạo thành một dư luận xã hội nghiêm khắc với những hành vi vi phạm. Sinh hoạt của các tổ chức cơ sở Đảng và tổ chức chính trị xã hội sẽ có nội dung phong phú và thiết thực hơn, hoà nhập với đời sống xã hội.
Tính chất và đặc điểm của đô thị đòi hỏi phải có quy chế quản lý hành chính phù hợp, không thể áp dụng chung một khuôn khổ như nông thôn. Vấn đề này đã được đặt ra từ Hội nghị Trung ương 8 (khoá VII), song cho đến nay vẫn chưa được giải quyết. Chính phủ có trách nhiệm lớn trong việc này. Trong thời gian qua, Chính phủ đã định kỳ làm việc với lãnh đạo Thành phố để giải quyết các kiến nghị cụ thể về thể chế, chính sách, trong đó có những chính sách mới được tỉến hành thí điểm ở thành phố Hồ Chí Minh. Song giờ đây, phải xây dựng một quy chế quản lý hành chính ổn định lâu dài cho thành phố Hồ Chí Minh, phân cấp thẩm quyền và trách nhiệm quản lý tương xứng với vị trí, tầm vóc và khả năng của Thành phố, bảo đảm tính thống nhất và phát huy mạnh mẽ tính năng động, sáng tạo của Thành phố trong công tác quản lý nhà nước trên địa bàn.
Vấn đề xoá bỏ sự phân biệt cấp quản lý đối với các đơn vị sản xuất kinh doanh và vấn đề tổ chức hệ thống các cấp hành chính trong Thành phố cho phù hợp với tính tập trung, thống nhất của chính quyền đô thị cũng cần được đặt ra giải quyết khẩn trương. Chính phủ hết sức ủng hộ việc giải quyết những vấn đề bức xúc này, song bản thân Thành phố phải tổng kết thực tiễn và chủ động đề ra kiến nghị cụ thể
3- Xây dựng chính quyền thật sự là công bộc của dân
Tôi rất tán thành Báo cáo chính trị của Đại hội Đảng bộ Thành phố đặt vấn đề đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và nâng cao hiệu lực quản lý của chính quyền như một trong ba nhóm giải pháp lớn để thực hiện những nhiệm vụ nặng nề của thời kỳ mới.
Về xây dựng chính quyền, thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều cố gắng và sáng tạo trong cải cách hành chính như thực hiện cơ chế "một cửa, một dấu", nhạy bén triển khai Luật doanh nghiệp, giảm bớt phiền hà cho dân, bước đầu sắp xếp, tinh giản bộ máy hành chính, thí điểm khoán biên chế và kinh phí hành chính ở một số cơ quan. Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng bộ máy và con người của chúng ta nhìn chung còn đuối tầm so với chức trách, không chỉ về năng lực mà quan trọng hơn là đuối về đạo đức và nhân cách. Nhiều cơ quan, công chức chưa thật sự quan tâm tới nhu cầu và lợi ích của nhân dân, thậm chí một bộ phận không nhỏ còn cửa quyền, sách nhiễu, tham nhũng, gây oan ức, bất bình trong nhân dân. Mặt khác, hiệu lực hành pháp của chính quyền còn yếu; không những việc giữ gìn trật tự, kỷ cương theo pháp luật trong xã hội không nghiêm mà việc duy trì kỷ luật trong bộ máy hành chính cũng hết sức lỏng lẻo.
Ngay từ buổi đầu xây dựng chính quyền nhân dân, Bác Hồ đã chỉ rõ căn bệnh quan liêu và thoái hoá là một nguy cơ thường trực của đảng cầm quyền. Hơn lúc nào hết, lời dạy và tấm gương của Bác Hồ đối với dân là những bài học sáng tỏ chân lý quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân, mọi cán bộ, công chức đều là công bộc của dân, hưởng lương bằng tiền đóng thuế của dân.
Đi đôi với việc tiếp tục sắp xếp hợp lý bộ máy, tinh giản biên chế, Đảng bộ và chính quyền Thành phố phải thường xuyên chăm lo xây dựng, rèn luyện đội ngũ cán bộ, công chức nắm vững pháp luật, thạo việc, công tâm, hết lòng phục vụ nhân dân, coi đó là vấn đề then chốt để nhân dân tin tưởng, ủng hộ và bảo vệ chính quyền.
Thành phố có điều kiện đưa vào quy củ việc tuyển chọn và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, bảo đảm cho mỗi người trong bộ máy chính quyền đều có kiến thức, năng lực đảm đương công vụ được giao, hiểu rõ và thành thạo công việc cụ thể thuộc trách nhiệm của mình. Thực hiện quy chế dân chủ trong đánh giá, sắp xếp.. đề bạt cán bộ; bổ nhiệm cán bộ có thời hạn, đề cao trách nhiệm cá nhân trong sự phân công phụ trách từng lĩnh vực công tác; người hoàn thành tốt nhiệm vụ, được nhân dân tin cậy thì khen thưởng, đề bạt xứng đáng; ai không hoàn thành rlhiệm vụ thì miễn chức; đưa ra khỏi bộ máy những phần tử biến chất, bị nhân dân oán ghét. Tăng cường đoàn kết nội bộ đi đôi với đề cao kỷ luật, xử lý nghiêm những hiện tượng vô kỷ luật.
Đảng bộ và chính quyền Thành phố phát huy cao hơn nữa tính năng động, sáng tạo trong việc thực hiện dân chủ, công khai, đặc biệt là về sử dụng tài chính và tài sản công, về các công trình đầu tư công cộng, tạo thuận lợi cho dân giám sát công việc của chính quyền bằng phiếu thăm dò, bằng phê bình, chất vấn công khai. Mở rộng dân chủ trực tiếp ở cơ sở, tạo điều kiện để dân trực tiếp góp ý, lựa chọn người lãnh đạo chủ chốt ở cơ quan hành chính cấp cơ sở. Xây dựng phong cách làm việc của chính quyền, cán bộ, công chức biết lắng nghe ý kiến của dân,phát huy trí tuệ của các nhà khoa học, chuyên gia, các doanh nghiệp trong việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch và thể chế, chính sách, dám chịu trách nhiệm trước dân, công khai nhận sai lầm, thiếu sót khi thực thi công vụ và có biện pháp khắc phục.
Cơ quan chính quyền các cấp phải tích cực giải quyết khiếu kiện của dân theo đúng trách nhiệm và quyền hạn của mình, đồng thời nâng cao vị trí và kiện toàn Toà án hành chính để xét xử các khiếu kiện của dân đối với các quyết định hành chính, xử ìý dứt điểm những vụ tồn đọng .
Thành phố Hồ Chí Minh có một lực lượng báo chí hùng hậu, cần tận dụng thế mạnh này, phát huy vai trò tích cực và tác dụng nhậy bén của các phương tiện thông tin đại chúng trong việc tăng cường quan hệ gắn bó, tin cậy giữa chính quyền và nhân dân, đãc biệt là góp phần xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh, đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng trong bộ máy nhà nước và các hiện tượng tiêu cực trong xã hội.
Thưa các dồng chí,
Đại hội lần thứ VII Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh tiến hành vào những ngày cuối cùng của thế kỷ XX và thiên niên kỷ thứ hai. Chỉ còn ít ngày nữa là tới lúc giao thừa chuyển sang thế kỷ XXI và thiên niên kỷ mới. Thời điểm "tống cựu nghinh tân" càng thúc giục Thành phố mang tên Bác Hồ vĩ đại phải giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, phát huy mạnh hơn nữa tính năng động, sáng tạo, đi đầu trong công cuộc đổi mới, phát triển và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, như đã từng có vai trò xung kích mở đường cho quá trình đổi mới.
Với niềm tự hào về truyền thống vẻ vang và niềm tin vào tương lai phát triển của mảnh đất thân yêu này, Đảng bộ và nhân dân Thành phố hãy đưa Nghị quyết Đại hội vào cuộc sống với quyết tâm biến thành hiện thực lời của Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu chúc "thành phố Hồ Chí Minh đi trước và về đích trước trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước".
Xin chúc Đại hội thắng lợi.
Nhân dịp năm mới sắp đến, xin chúc tất cả các đại biểu, các đồng chí có mặt tại đây sức khoẻ, tiến bộ và hạnh phúc. Xin cảm ơn các đồng chí./