Ghi nhận 7 ca tử vong do bệnh TCM
Theo báo cáo của Viện Pasteur TPHCM, qua hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, tại miền Nam đã ghi nhận khoảng 9.000 ca TCM trong 5 tháng đầu năm 2023, trung bình khoảng 400 ca mỗi tuần, thấp hơn 45% so với cùng kỳ năm 2022. Tuy nhiên, số ca mắc mới đang có xu hướng tăng từ cuối tháng 4 đến nay. Đáng chú ý là số ca nặng và số ca tử vong do bệnh này cũng đang gia tăng và cao hơn cùng kỳ năm trước. Phân tích dựa trên các ca nặng các địa phương: An Giang, Bình Dương, Đồng Nai, Kiên Giang, Cần Thơ, TPHCM là những tỉnh, thành có tỷ trọng ca nặng cao.
Tính riêng trong tuần qua, toàn miền Nam ghi nhận hơn 2.000 ca mắc, tăng hơn 23,3% so với tuần trước đó. Hiện miền Nam đã ghi nhận 7 ca tử vong do bệnh TCM, trong đó 5 ca tử vong xác định do virus EV71, còn 2 ca tử vong trên biến chứng lâm sàng chưa có kết quả.
Phó Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM Nguyễn Vũ Thượng nhận định, tình hình TCM đang có xu hướng gia tăng, virus EV71 chiếm ưu thế. Đây là chủng gây bệnh nặng và nguy cơ tử vong cao. Bệnh đang diễn biến phức tạp hơn và sẽ có nguy cơ lây lan nhiều hơn khi trẻ bước vào năm học mới.
Đáng chú ý, khoảng 80% người lớn mắc TCM không có biểu hiện lâm sàng nhưng có thể lây cho trẻ em mà không hề biết. Do đó, việc phòng ngừa TCM không chỉ tập trung ở trẻ nhỏ, bảo mẫu, trường mầm non mà cả người lớn cũng phải thực hiện rửa tay sạch, vệ sinh sạch… nhằm bảo vệ các bé.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, tình hình dịch bệnh TCM và sốt xuất huyết có xu hướng gia tăng, diễn biến phức tạp và đã có trường hợp tử vong. Đánh giá cao việc các tỉnh, thành đã chủ động hơn về công tác nhân lực, chuẩn bị kinh phí chống dịch so với năm 2022, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương đề nghị các tỉnh, thành khẩn trương xây dựng kế hoạch phòng chống bệnh truyền nhiễm năm 2023, trong đó đảm bảo 4 tại chỗ.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương, người dân có xu hướng thăm khám ở phòng khám tư nhân, cơ sở y tế nhỏ lẻ điều trị khi bệnh nhẹ, vì vậy cần lưu ý và giám sát chặt chẽ các cơ sở này. Ngoài truyền thông trong trường học, cần tăng cường truyền thông trong cộng đồng, vì có những người lớn là “người lành mang trùng” có thể lây cho trẻ em.
Thực hiện các biện pháp phòng bệnh TCM
Theo các bác sĩ, bệnh TCM chưa có biện pháp điều trị và phòng chống đặc hiệu. Bệnh tập trung nhóm trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi và do virus rất dễ lây, thường lây nhanh qua đường tiêu hóa ở trẻ sống cùng nhà và sinh hoạt cùng nhà trẻ. Mật độ dân số cao, sống chật chội; điều kiện vệ sinh kém; thiếu nước sạch phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày, tạo điều kiện cho bệnh lây lan. Ngoài ra, khí hậu nóng ẩm của miền Nam là điều kiện thuận lợi cho virus gây bệnh TCM phát triển mạnh.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh giao lưu đi lại dễ dàng, biến động dân số mạnh trong điều kiện mầm bệnh luôn có sẵn, bệnh TCM sẽ dễ dàng lây lan. Hiện tại, bệnh TCM đang có xu hướng tăng, do đó nếu người dân không thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh thì sẽ có nguy cơ lây lan rộng.
Để phòng chống dịch bệnh này một cách kịp thời và hiệu quả, không chỉ ngành y tế vào cuộc mà cần có sự chung tay góp sức của các cấp chính quyền, các ban ngành đoàn thể và cộng đồng.
Hiện nay, bệnh TCM chưa có vaccine phòng bệnh. Cách phòng bệnh hiệu quả và đơn giản là đảm bảo ăn uống sạch, ở sạch, bàn tay và đồ chơi sạch cho cả trẻ em, người lớn và người chăm sóc trẻ.
Cụ thể là thực hiện tốt vệ sinh cá nhân; rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em). Đặc biệt, cần vệ sinh trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ. Dùng tay hoặc khăn giấy che miệng và mũi khi hắt hơi, ho, sau đó vứt giấy đã sử dụng vào thùng rác và rửa tay cẩn thận.
Cùng với đó là thực hiện vệ sinh ăn uống. Thức ăn cho trẻ cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng; ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi); sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hằng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
Bên cạnh đó, cần làm sạch đồ chơi, nơi sinh hoạt. Hộ gia đình, nhà trẻ mẫu giáo, các hộ trông trẻ tại nhà cần thường xuyên lau sạch các bề mặt, vật dụng tiếp xúc hằng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn, ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường. Cùng với đó là sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân, chất thải của trẻ phải được thu gom, xử lý và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
Một trong những biện pháp quan trọng là theo dõi phát hiện sớm. Trẻ em phải được thường xuyên theo dõi sức khỏe. Tại các nhà trẻ, mẫu giáo, nhóm trẻ tập trung và hộ gia đình có trẻ cần chủ động giám sát sức khỏe để kịp thời phát hiện sớm ngay khi trẻ có dấu hiệu bệnh TCM. Đồng thời với đó là thường xuyên tập huấn cho thầy cô giáo, người chăm trẻ về dấu hiệu nhận biết sớm trẻ bị TCM và các biện pháp phòng chống.
Đặc biệt, cần thực hiện cách ly, điều trị kịp thời khi phát bệnh TCM. Ngay khi phát hiện trẻ có dấu hiệu bệnh, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời. Trẻ bệnh cần được nghỉ học ít nhất 10 ngày kể từ khi khởi phát bệnh. Người chăm sóc trẻ bệnh cần nắm vững các dấu hiệu chuyển bệnh nặng để kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.