Nằm bên cạnh làng nghề Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội là thôn Đông Dư, xã Đông Dư, Gia Lâm, Hà Nội, nơi trồng cây dưa, cà nổi tiếng. Thế hệ các cụ 70 tuổi ở làng hiện nay kể rằng, từ thời các cụ thân sinh ra mình đã có nghề trồng dưa, cà. Nghề đã mang lại cho họ đời sống kinh tế ổn định và phát triển.
Từ bao đời nay, người dân Việt Nam dù sang trọng hay bình dân, dù đời sống xã hội ngày càng phát triển, có nhiều món ăn ngon và lạ thì trong bữa cơm hàng ngày, đĩa dưa chua, quả cà muối giòn tan chấm nước mắm hạt tiêu, ớt vẫn là món ăn truyền thống độc đáo của dân tộc.
Dưa Đông Dư rất quen thuộc với người dân Hà Nội vì những đặc tính riêng như thân ngắn, bẹ to và đặc biệt khi muối dưa ăn rất ngon. Theo kinh nghiệm của những người trồng dưa, muốn dưa sạch họ sẽ để quá thời hạn thu hoạch thêm vài ngày, dưa vừa già, muối giòn, lại không bị ảnh hưởng thuốc trừ sâu.
Cây dưa là loại hoa màu cho thu hoạch ngắn ngày. Dưa ở đây có quanh năm, bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 10 là dưa chiêm, tháng 10 đến tết Âm lịch là dưa mùa. Chính bởi những đặc tính đó mà người dân làng Đông Dư coi việc trồng cây dưa như là để lấy ngắn nuôi dài, cây dưa nuôi cây lúa cây ngô.
Trò chuyện với anh Hải, người thôn Đông Dư chúng tôi được biết, 50% số hộ trong làng hiện đang sống bằng nghề trồng dưa, cà trên phần đất canh tác của gia đình và phần lớn lớp thanh niên đã lập gia đình trong làng đều sinh sống bằng nghề này. Dù thu nhập không cao, nhưng đấy là nghề chính để gia đình họ sinh sống và phát triển. Bản thân anh đã có thâm niên 26 năm bán dưa cà ở khu vực chợ Bưởi, Thụy Khuê, Hà Nội. Nắng cũng như mưa, ngày nào anh cũng bán được khoảng hai tạ. Anh rất vui khi thấy dưa, cà mình bán đến tay người tiêu dùng đảm bảo chất lượng, được mọi người tín nhiệm.
Anh Hải khẳng định, nếu chăm chỉ, nghề sẽ không phụ mình. Gia đình anh nhờ nghề đã xây dựng được nhà tầng và hiện đang nuôi con học đại học.
Ngày tết xưa, các bà các cô nội trợ bao giờ cũng muối đầy một vại dưa hành ăn kèm với bánh chưng thịt mỡ. Các bà kỹ tính ở Hà Nội phải chọn đúng dưa Đông Dư muối mới là ngon nhất. Dưa, cà muối còn mang lại nỗi nhớ quê hương cho những người ở xa Tổ quốc mỗi khi tết đến xuân về.
Tháng 11 Âm lịch, cánh đồng dưa khoác lên mình tấm áo mới rực rỡ màu vàng. Nhiều cặp đôi uyên ương đã đến đây chụp ảnh, hoa dưa làm nền cho lứa đôi, tạo thành những bức ảnh hạnh phúc tuyệt đẹp của một làng nghề ven Hà Nội.
Xã hội hiện đại đang đặt ra cho người lao động nhiều cơ hội lựa chọn nghề nghiệp. Có thể nhiều người nghĩ đến những nghề cao sang, mang lại nguồn thu nhập cao hoặc những nghề liên quan đến khoa học kỹ thuật hiện đại. Nhưng bên cạnh đó, chúng ta cũng cần gìn giữ và phát triển những ngành nghề truyền thống, như làng dưa, cà Đông Dư.
Nghệ thuật làm kim chi là biểu tượng của món ăn và văn hóa Hàn Quốc. Hy vọng những món dưa, cà của Việt Nam cũng sẽ làm nên những món ăn độc đáo của văn hóa ẩm thực Việt Nam.