Phát biểu tại hội thảo, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM Dương Trí Dũng cho biết, trong bối cảnh xã hội bình thường mới sau ảnh hưởng của dịch Covid-19, các trường đã tổ chức trở lại hoạt động dạy học, nhu cầu về công tác tư vấn tâm lý (TVTL) cho học sinh trong trường học ngày càng tăng. Do vậy, công tác TVTL cho học sinh cần được quan tâm sâu sắc nhiều hơn nữa không chỉ vì ảnh hưởng của dịch Covid-19 mà đây là vấn đề đã và đang được cả xã hội quan tâm.

Tính đến năm 2021, TP có 646 trường thành lập phòng tư vấn tâm lý, hơn 10.000 giáo viên nhân viên được phân công công tác TVTL trong nhà trường; hơn 1.700 giáo viên làm công tác tư vấn được tập huấn bồi dưỡng cấp chứng chỉ theo quy định TT31 và hơn 3.500 giáo viên làm công tác tư vấn được bồi dưỡng tập huấn khác. Có hơn 580.000 học sinh được TVTL lứa tuổi, giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên; hơn 887.000 học sinh được tư vấn giáo dục kỹ năng, biện pháp ứng xử văn hóa, phòng chống bạo lực, xâm hại và xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; 149.000 học sinh tham vấn tâm lý khi gặp khó khăn cần can thiệp.

Theo cô Phạm Thị Kim Dung, giáo viên tư vấn tâm lý, trường THPT Nguyễn Hữu Thọ, ở lứa tuổi này học sinh thường gặp một số khó khăn như nỗi lo bị bạn bè cô lập, tâm lý tự ti về ngoại hình, mâu thuẫn lựa chọn nghề nghiệp với gia đình. Bên cạnh đó, các em sử dụng mạng xã hội quá nhiều nên thiếu tập trung trong học tập, trong mối quan hệ người với người trong thực tế, nhiều em còn thiếu định hướng trong tương lai nghề nghiệp của mình. Lý do hạn chế các em đến phòng tư vấn học đường là vì sợ mọi người dị nghị, sợ không được giữ được sự riêng tư. Công việc TVTL nếu làm thực sự sẽ rất nhiều: lên các chuyên đề phòng ngừa bạo lực học đường, giá trị bản thân.

“Rất mong lãnh đạo nhìn nhận đúng vai trò của giáo viên tâm lý và tạo điều kiện cho giáo viên tâm lý thực hiện đúng công việc và chức trách của mình trong trường. Nhiều giáo viên tâm lý học đường đã rời bỏ nghề của mình, nhiều giáo viên phải làm giám thị. Trong khi đó, lực lượng giáo viên tâm lý đang thiếu lại điều đi làm những công việc không đúng chức năng”, cô Phạm Thị Kim Dung kiến nghị.

Theo Tiến sĩ Huỳnh Văn Chẩn, Trưởng khoa Công tác xã hội Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TPHCM, việc tư vấn học đường không chỉ dùng lời nói giáo điều, tư vấn chay mà phải có phương pháp chuyên môn, công cụ hỗ trợ. Tuy nhiên, hiện các phòng tư vấn học đường đa số chưa đủ chuẩn. Một số chương trình đào tạo chỉ 3 ngày, lấy mỗi học viên 3 triệu để cấp chứng chỉ tư vấn tâm lý. Đây là đào tạo mang tính thương mại, gây những ảnh hưởng không tốt đến công tác tư vấn học đường.

Tiến sĩ Huỳnh Văn Chẩn đề xuất các cơ sở giáo dục cần thành lập phòng tư vấn chuyên nghiệp, cán bộ tư vấn tâm lý cần trao dồi thêm kiến thức kỹ năng và kỹ thuật tư vấn tâm lý. Mỗi phòng giáo dục cần đào tạo 1 người làm công tác tư vấn chuyên nghiệp, từ đó, xây dựng hệ thống đội ngũ chuyên nghiệp cho các trường phổ thông.

Thực tế cho thấy hiệu quả công tác học đường phụ thuộc nhiều vào sự quan tâm của hiệu trưởng, ban giám hiệu nhà trường. Vì vậy, theo ông Phạm Đăng Khoa, Trưởng Phòng GD-ĐT Quận 3, để phát huy hiệu quả công tác tư vấn học đường, cần có tiêu chuẩn đầy đủ với giáo viên tâm lý, cũng như tăng cường kết nối chuyên môn với khoa tâm lý giáo dục của trường Sư phạm.

Tại hội thảo, các đại biểu cho rằng công tác tư vấn học đường hiện chỉ dừng ở việc hỗ trợ, phát hiện, rà soát, tư vấn kịp thời; còn việc điều trị các ca nặng cần phải kết nối với các đơn vị chuyên khoa. Tới đây ngành y tế và giáo dục sẽ phối hợp xây dựng hệ thống nhóm chuyên gia và công bố đến các trường. Bên cạnh đó, ngành y tế sẽ biên soạn một số tài liệu về các vấn đề tâm lý học đường để giáo viên và học sinh dễ hiểu, dễ nắm.