TPHCM triển khai thực hiện nhiều hoạt động kết nối cung - cầu lao động. Trong ảnh: Ngày hội giới thiệu việc làm năm 2024 do Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên TPHCM tổ chức. (Thanhuytphcm.vn) - TPHCM có cơ cấu dân số trẻ, lực lượng lao động dồi dào, trong đó lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên chiếm 51,2% dân số Thành phố. Lực lượng lao động của Thành phố chiếm khoảng 9 - 10% lực lượng lao động của cả nước, tốc độ tăng lao động trung bình hàng năm khoảng 2,1%/năm. Trong những năm qua, Thành phố luôn tập trung thực hiện nhiều giải pháp để phát triển thị trường lao động phục vụ nhiệm vụ phát triển bền vững của Thành phố, đặc biệt trong bối cảnh Thành phố đang tập trung nguồn lực để thực hiện có hiệu quả các nghị quyết mới, đặc thù.
Nhiều hoạt động kết nối cung - cầu lao động được triển khai thực hiện
TPHCM với vị trí địa lý có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng và điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc phát triển kinh tế - xã hội; có độ mở lớn về kinh tế với quy mô lớn nhất, cơ cấu kinh tế hiện đại với khu vực dịch vụ chiếm hơn 64%, công nghiệp hơn 22% và đang tiếp tục chuyển dịch mạnh theo đúng định hướng; lực lượng doanh nghiệp nhiều, tỷ lệ doanh nghiệp tư nhân cao (chiếm gần 97% tổng số doanh nghiệp) và 65% tổng số lao động với nhiều cơ chế, chính sách đột phá được thí điểm triển khai thực hiện; khối doanh nghiệp nhà nước với nhiều tổng công ty lớn, đóng vai trò then chốt.
Trong thời gian qua, nhiều hoạt động kết nối cung - cầu lao động được triển khai thực hiện như khảo sát nắm bắt tình hình lao động - việc làm, tổ chức các hoạt động tư vấn, thông tin thị trường lao động, đa dạng hóa các phiên giao dịch việc làm, ngày hội việc làm, tạo điều kiện cho người lao động có nhiều cơ hội, nhiều kênh thông tin tìm kiếm việc làm. Từ đầu năm 2021 đến cuối năm 2024: Trung tâm dịch vụ việc làm TPHCM đã tổ chức 426 phiên sàn giao dịch việc làm, tư vấn giới thiệu việc làm 592.749 lượt người. Tính chung trong giai đoạn 2021 đến nay, có khoảng 700.000 việc làm mới tạo ra, trung bình mỗi năm có trên 141.000 lao động được tạo việc làm mới; tỉ lệ thất nghiệp cũng được kéo giảm.
Chỉ tính riêng năm 2024, Thành phố giải quyết việc làm cho 329.687/300.000 lượt lao động (đạt 109,9% kế hoạch đề ra) và tạo ra chỗ việc làm mới là 150.046/140.000 chỗ (đạt 107,18% kế hoạch). Số lao động đang làm việc đã qua đào tạo đạt tỉ lệ 88,1%/87% (tăng 1,1% so với kế hoạch năm). Công tác tuyển sinh đào tạo nghề nghiệp đạt 315.000/315.000 người (đạt 100% kế hoạch năm). Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn đạt 4.100/4.100 người (đạt 100% kế hoạch năm).
Việc triển khai các giải pháp thúc đẩy hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài cũng đã góp phần thúc đẩy giải quyết việc làm. Từ năm 2021 đến nay, cả nước có khoảng 24.800 người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng ở một số thị trường lao động trên thế giới, trong đó lao động của TPHCM là khoảng 4.700 người.
Thành phố cũng đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài làm việc tại Thành phố thuộc các lĩnh vực có sử dụng nhiều lao động nước ngoài như da giày, giáo dục, công nghệ thông tin, tư vấn quản lý, tài chính,… để đảm bảo nguồn lao động có chuyên môn tay nghề cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Tính đến nay, tổng số lao động nước ngoài được cấp giấy phép lao động còn hiệu lực làm việc tại Thành phố là 35.431 người, làm việc tại 9.587 cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.
Công nhân làm việc tại doanh nghiệp dệt may hàng đầu Việt Nam - Tổng Công ty 28 trực thuộc Tổng cục Hậu cần, Bộ Quốc phòng Ngoài các hoạt động kết nối cung - cầu lao động, tạo việc làm cho người lao động, TPHCM cũng luôn chú trọng công tác tuyên truyền hướng dẫn về lao động, tiền lương, bảo hiểm xã hội; kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách tiền lương và bảo hiểm xã hội tại các địa phương và các khu chế xuất, khu công nghiệp. Tổ chức tiếp nhận và ban hành quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người lao động, kịp thời hỗ trợ đào tạo nghề, tư vấn giới thiệu việc làm cho các trường hợp hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Đặc biệt, Thành phố tiếp tục triển khai có hiệu quả Đề án “Phát triển quan hệ lao động tại TPHCM” với 5 nhóm giải pháp căn cơ, lâu dài, góp phần rất lớn xây dựng và phát triển quan hệ lao động trong các doanh nghiệp. Tình hình tranh chấp lao động tập thể dẫn đến ngừng việc, đình công giảm qua từng năm: năm 2020: 11 vụ; năm 2021: 8 vụ; năm 2022: 13 vụ; năm 2023: 6 vụ…
Liên kết vùng tạo nguồn lao động đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững
Một trong những nhiệm vụ quan trọng TPHCM đề ra trong năm 2025 đó là tiếp tục triển khai thực hiện Đề án “Chiến lược lao động - việc làm giai đoạn 2023 - 2025 tầm nhìn đến 2030”. Trong đó sẽ tập trung thực hiện các giải pháp kết nối cung - cầu lao động, chủ động liên kết vùng tạo nguồn lao động đáp ứng nhu cầu phát triển trong các lĩnh vực, ngành trên địa bàn Thành phố. Xây dựng, triển khai thực hiện chương trình nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp; kế hoạch triển khai Chương trình chuyển đổi số trong giáo dục trên địa bàn TP đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; kế hoạch đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn lực đảm bảo cung ứng, nhu cầu tái cơ cấu các ngành, lĩnh vực kinh tế địa bàn TP đến năm 2025, định hướng đến năm 2030;...
Thành phố đẩy mạnh hoạt động dự báo nguồn nhân lực và thông tin thị trường lao động, gắn kết hệ thống thông tin thị trường lao động TPHCM với hệ thống thông tin thị trường lao động của quốc gia để cập nhật kịp thời xu thế thị trường lao động cả nước. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền thực hiện Bộ luật Lao động và các văn bản có liên quan đến người sử dụng lao động và người lao động trong các loại hình doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố. Tổ chức thực hiện các biện pháp giải quyết tình trạng thiếu lao động cục bộ, mất cân đối cung - cầu lao động; phát triển các hình thức giao dịch việc làm theo hướng hiện đại trên nền tảng công nghệ số. Xây dựng, nâng cao chất lượng các dịch vụ hỗ trợ người lao động, đặc biệt là nhóm lao động yếu thế, nhằm hỗ trợ giảm tỷ lệ lao động phi chính thức; huy động và nâng cao hiệu quả sử dụng Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp. Chú trọng phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp khu vực chưa có quan hệ lao động.
Ngày hội giới thiệu việc làm giúp sinh viên, người lao động tìm kiếm công việc phù hợp Đặc biệt, Thành phố chú trọng nâng cao năng lực hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm cho người lao động và định hướng nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên; nâng tần suất phiên giao dịch việc làm, đa dạng hóa các hoạt động giao dịch việc làm. Thành phố đề ra chỉ tiêu 2025: Tạo việc làm mới cho 140.000 lao động; tỷ lệ lao động đang làm việc đã qua đào tạo nghề có chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận đạt 87,2%; tỷ lệ thất nghiệp đô thị dưới 4%;...
Để thực hiện tốt việc tạo nguồn lao động đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững, Thành phố chú trọng thực hiện các giải pháp xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp, góp phần tạo dựng môi trường đầu tư và kinh doanh lành mạnh, ổn định và đảm bảo an ninh chính trị, trật tự xã hội và việc làm cho người lao động. Tăng cường giám sát, thực hiện cải cách thủ tục hành chính và phân cấp, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Đặc biệt, Thành phố tập trung thực hiện các giải pháp phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố và các địa phương trong khu vực; đẩy mạnh đào tạo nhân lực chất lượng cao, theo hướng hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1711/QĐ-TTg ngày 31 tháng 12 năm 2024 về phê duyệt Quy hoạch TPHCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
TPHCM hiện là trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao khu vực phía Nam với hệ thống 51 cơ sở giáo dục đại học, 61 trường cao đẳng, 61 trường trung cấp, 55 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - trung tâm dạy nghề, 152 cơ sở giáo dục nghề nghiệp thuộc doanh nghiệp và 20 cơ sở khác.