Tháng 9/1943, vừa ra khỏi nhà tù Quốc dân Đảng Trung Hoa, Bác Hồ đã tập leo núi để hồi phục sức khỏe với mục đích nhanh chóng về nước phục vụ cách mạng. Điều này khiến tướng Trương Phát Khuê, Tư lệnh Đệ Tứ chiến khu của Tưởng Giới Thạch, phải trầm trồ: “Kính phục! Kính phục!”.

Sau khi về nước, Bác ở hang Pác Bó, cửa hang hẹp, toàn đá tai mèo lởm chởm. Bác lấy đất đắp một nền phẳng đủ rộng để ngày ngày ra tập thể dục. Người dùng dao đẽo gọt những cái chày gỗ to nhỏ làm tạ tay. Có lần ở nhà dân bị sốt rét, đắp chăn, sưởi lửa cho đỡ rét, Bác nảy “sáng kiến” trèo lên, tụt xuống cột nhà tới khi vã mồ hôi, hết rét…

Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, nhiều tờ báo đã đăng “Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục” (ngày 27/3/1946). Người viết: “Hỡi đồng bào toàn quốc. Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công. Mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi một người dân mạnh khỏe, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe. Vậy nên tập luyện thể dục, bồi bổ sức khỏe, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe. Vậy nên tập luyện thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi một người dân yêu nước. Việc đó không tốn kém, khó khăn gì, gái trai, già trẻ ai cũng nên làm và ai cũng làm được. Mỗi người lúc ngủ dậy, tập ít phút thể dục, ngày nào cũng tập thì khí khuyết lưu thông, tinh thần đầy đủ. Như vậy là sức khỏe. Dân cường thì nước thịnh. Tôi mong đồng bào ai cũng gắng tập thể dục. Tự tôi ngày nào cũng tập”.

Trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp ở chiến khu Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn tập luyện thể dục thể thao đều đặn. Sáng nào Bác cũng dậy sớm luyện tập. Bác tập chạy ở bờ suối. Bác còn tập leo núi. Bác chọn những ngọn núi cao nhất trong vùng để leo lên với đôi bàn chân không... Người còn động viên cán bộ, chiến sĩ và nhân dân cần gìn giữ sức khỏe, tăng cường thể lực phục vụ cho công tác và chiến đấu để giành độc lập tự do cho dân tộc. Một trong những bài tập sử dụng rộng rãi là bài tập quân sự gồm 32 động tác với súng gậy và một số môn như việt dã, chạy vũ trang, bóng chuyền, bơi...

Bác Hồ tập thái cực quyền trong thời gian làm việc tại Việt Bắc.

Vào mùa đông, giữa rừng sâu, trời rất rét nên tay chân buốt cóng, ngồi làm việc không nổi, Bác bảo mọi người chuẩn bị cho “khúc gỗ sưởi”. Ai cũng chỉ nghĩ: để đốt sưởi. Nhưng không, Người bày cách đẽo gọt nhẵn, tròn như quả bóng to, nặng; rồi tự ôm hai tay xoay đi xoay lại, nâng cao hạ thấp, đẩy ra kéo vào, chạy tới, lùi sau. Chỉ một lúc sau, người vã mồ hôi. Anh em thấy thế đều xin làm theo.

Năm 1958, trong dịp sang thăm hữu nghị chính thức Cộng hòa Ấn Độ, Chủ tịch Hồ Chí Minh leo 379 bậc cầu thang khi đến thăm tháp Cutapmina cao 73 mét và vẫy hoa chào các bạn Ấn Độ khiến nhân dân thủ đô New Delhi thán phục.

Đi thăm các địa phương trong nước, Bác thường xuyên căn dặn công nhân, bộ đội, cán bộ và đồng bào cần đẩy mạnh phong trào thể dục thể thao.

Vì nhớ đồng bào miền Nam, dù đã ngoài 75 tuổi, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề nghị Bộ Chính trị bố trí cho Người đi thăm động viên đồng bào và chiến sĩ miền Nam. Người đã tích cực tập luyện để chuẩn bị thực hiện. Đồng chí Vũ Kỳ - thư ký riêng của Người, cho biết: “Hồi đó, mỗi ngày Bác tập hành quân từ 5 đến 10 km, có hôm tăng lên 20 km đường rừng, băng đèo, vượt sông. Bác cũng đeo ba lô nặng 25 kg”.

Nhà thơ Việt Phương đã xúc động viết bài thơ “Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương” (tháng 9/1969) về quyết tâm này của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Ngoài bảy nhăm, Bác vẫn thường ném bóng/ Cái gạt tàn thuốc lá đã từ lâu thôi không nóng trên bàn/ Mỗi ban mai Bác luyện chân như ngày xưa tập trèo sườn núi vắng/ Con biết lòng Người quyết đến với miền Nam”...